آکنه یکی از شایعترین بیماریهای التهابی پوستی است که تقریباً در تمام دورانهای زندگی بسیاری از افراد ظاهر میشود. از جوشهای کوچک و بیضرر گرفته تا ترکهای دردناک و وسیع، آکنه میتواند تاثیرات زیادی بر اعتماد به نفس فرد بگذارد. بسیاری از افراد برای درمان آکنه به دنبال راهحلهای مختلفی میگردند، از جمله تغییر در رژیم غذایی خود. اما آیا واقعاً رژیم غذایی ما میتواند موجب بروز آکنه شود؟ در این مقاله به بررسی پنج افسانه رایج در مورد آکنه و رابطه آن با رژیم غذایی خواهیم پرداخت و توضیح خواهیم داد که کدام باورها بر اساس علم بیاساس هستند.
۱. آکنه فقط مختص نوجوانان است
یکی از بزرگترین افسانهها در مورد آکنه این است که تنها نوجوانان با این مشکل مواجه میشوند. اما واقعیت این است که آکنه میتواند در هر سنی بروز کند. آکنه در دوران نوجوانی به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش ترشح سبوم (چربی پوست) بسیار شایع است، اما این بیماری میتواند در بزرگسالی نیز ادامه یابد. در واقع، بسیاری از افراد بالغ، حتی در سنین بالای ۳۰ یا ۴۰ سال، با آکنه دست و پنجه نرم میکنند. به این نوع آکنه که در بزرگسالان مشاهده میشود، آکنه مزمن گفته میشود. از دیگر دلایل بروز آکنه در بزرگسالان میتوان به تغییرات هورمونی، استرس، مصرف برخی محصولات آرایشی و بهداشتی، و حتی برخی داروها اشاره کرد.
۲. شکلات موجب بروز آکنه میشود
بسیاری از افراد بر این باورند که شکلات میتواند عامل بروز آکنه باشد، اما تحقیقات علمی در این زمینه بسیار متناقض هستند. برخی از مطالعات کوچک نشان دادهاند که مصرف شکلات ممکن است با افزایش شدت آکنه مرتبط باشد، اما هیچکدام از این مطالعات شواهد قطعی مبنی بر این که شکلات بهطور مستقیم باعث آکنه شود، ارائه نکردهاند. به علاوه، شکلات معمولاً حاوی قند و شیر است که ممکن است در برخی افراد به ایجاد جوشها کمک کند، ولی خود شکلات بهطور مستقیم عامل آکنه نیست. در واقع، مصرف قند و کربوهیدراتهای تصفیهشده، که باعث افزایش سطح قند خون میشوند، ممکن است به بروز آکنه کمک کند. به عنوان مثال، مطالعهای در مجلهی «انجمن پوست آمریکا» نشان داد که مصرف زیاد قند میتواند باعث افزایش التهاب در بدن شود که این امر میتواند آکنه را تشدید کند. بنابراین، اگر پس از خوردن شکلات متوجه افزایش جوشها در پوست خود میشوید، شاید بهتر باشد شکلاتهای تلخ را امتحان کنید که قند کمتری دارند.
۳. لبنیات موجب بروز آکنه میشود
یکی دیگر از باورهای رایج این است که مصرف لبنیات باعث بروز آکنه میشود. برخی از مطالعات نشان دادهاند که مصرف شیر، بهویژه شیر کمچرب، ممکن است با افزایش شدت آکنه مرتبط باشد، اما این رابطه کاملاً قطعی نیست. به عنوان مثال، مطالعهای در مجلهی «درماتولوژی» نشان داد که مصرف شیر کمچرب میتواند باعث افزایش هورمونهای خاصی در بدن شود که این هورمونها میتوانند تولید سبوم را افزایش دهند. با این حال، برخی از مطالعات دیگر هیچ ارتباطی بین لبنیات و آکنه پیدا نکردهاند. در واقع، برخی پژوهشگران معتقدند که مصرف لبنیات ممکن است باعث افزایش ترشح انسولین و هورمونهای آندروژن شود که این عوامل میتوانند باعث تولید بیشتر سبوم و در نتیجه بروز آکنه شوند. با این حال، این شواهد هنوز نیاز به تحقیقات بیشتر دارند. اگر متوجه شدهاید که مصرف لبنیات باعث بدتر شدن آکنه در شما میشود، میتوانید آنها را برای مدتی از رژیم غذایی خود حذف کنید و ببینید که آیا تغییری در وضعیت پوستتان رخ میدهد یا نه.
۴. خوردن غذاهای چرب و سرخشده باعث آکنه میشود
یکی دیگر از افسانههای رایج این است که خوردن غذاهای چرب و سرخشده مستقیماً باعث بروز آکنه میشود. این باور در میان بسیاری از افراد رایج است، بهویژه کسانی که با آکنه دست و پنجه نرم میکنند. اما حقیقت این است که تحقیقات علمی هیچ شواهد قطعی مبنی بر اینکه غذاهای چرب و سرخشده مستقیماً باعث آکنه شوند، پیدا نکردهاند. البته، غذاهایی که میزان چربیهای ناسالم بالایی دارند میتوانند باعث افزایش التهاب در بدن شوند، و التهاب یکی از عوامل اصلی در بروز آکنه است. بنابراین، در حالی که خوردن غذاهای سرخشده بهطور مستقیم باعث آکنه نمیشود، میتواند عواملی مانند التهاب را تشدید کند که به نوبه خود میتواند به تشدید آکنه منجر شود.
۵. حذف گلوتن از رژیم غذایی باعث بهبود آکنه میشود
در دنیای امروز، رژیمهای غذایی بدون گلوتن بسیار محبوب شدهاند، و بسیاری از افراد معتقدند که حذف گلوتن از رژیم غذایی میتواند به بهبود وضعیت پوست کمک کند. اما حقیقت این است که هیچ شواهد علمی قویای وجود ندارد که نشان دهد گلوتن با بروز آکنه در ارتباط است، بهویژه در افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا نیستند. بیماری سلیاک میتواند مشکلات پوستی را ایجاد کند، اما هیچگونه شواهدی وجود ندارد که نشان دهد گلوتن در افرادی که مشکل خاصی با این ماده ندارند، باعث بروز آکنه شود. در واقع، رژیم غذایی بدون گلوتن ممکن است باعث ایجاد استرسهای روانی یا کمبود برخی مواد مغذی شود که در نتیجه ممکن است وضعیت پوست را بدتر کند.
جمع بندی
آکنه یکی از مشکلات رایج پوستی است که بیشتر افراد در دورانهایی از زندگی خود با آن مواجه میشوند. در حالی که باورهای بسیاری در مورد ارتباط بین رژیم غذایی و آکنه وجود دارد، تحقیقات علمی شواهد کافی برای تایید بسیاری از این افسانهها ارائه نمیدهند. مهمترین نکته این است که به جای تمرکز بر حذف برخی غذاها از رژیم غذایی، بهتر است یک رژیم غذایی متعادل و سالم داشته باشیم که شامل تمامی گروههای غذایی باشد. اگر با وجود رعایت نکات گفته شده، همچنان با مشکل آکنه مواجه هستید، حتماً به یک متخصص پوست یا تغذیه مراجعه کنید. متخصصین میتوانند با بررسی وضعیت شما، بهترین راهکارها را برای درمان آکنه و بهبود وضعیت پوستتان ارائه دهند.
