استرس بخشی طبیعی و اجتناب ناپذیر از زندگی است، اما مقدار زیاد آن می تواند تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روحی شما، از جمله پوست سر و موهایتان داشته باشد. استرس می تواند انواع مختلفی از ریزش مو مانند تلوژن افلوویوم، آلوپسی آره آتا و آندروژنیک آلوپسی را تحریک یا بدتر کند. همچنین استرس می تواند کیفیت و ظاهر موهای شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در این مقاله به بررسی رابطه بین استرس و ریزش مو و راهکارهایی برای مقابله با آن می‌پردازیم.
استرس چگونه بر موهای شما تأثیر می‌گذارد؟
استرس می تواند به روش های مختلفی باعث ریزش مو شود، این بستگی به نوع و شدت استرس تجربه شده، استعداد ژنتیکی فرد و وضعیت پوست سر و فولیکول های مو دارد.
برخی از مکانیسم های رایج عبارتند از:
- اختلال در چرخه رشد مو: استرس می تواند چرخه طبیعی رشد مو را که شامل سه مرحله (آناژن: رشد، کاتاژن: انتقال و تلوژن: استراحت) است، مختل کند. استرس می تواند باعث شود تعداد زیادی از فولیکول های مو زودتر از موعد وارد فاز تلوژن شوند و منجر به وضعیتی به نام تلوژن افلوویوم شوند که با ریزش موی پراکنده در کل پوست سر مشخص می شود.
- حمله سیستم ایمنی به فولیکول های مو: استرس می تواند سیستم ایمنی را برای حمله به فولیکول های مو تحریک کند و باعث وضعیتی به نام آلوپسی آره آتا شود که با ریزش موی تکه تکه روی پوست سر یا سایر نقاط بدن مشخص می شود.
- افزایش هورمون DHT: استرس می تواند تولید یا فعالیت هورمونی به نام دی هیدروتستوسترون (DHT) را که از تستوسترون، هورمون جنسی مردانه مشتق شده است، افزایش دهد. DHT می تواند به گیرنده های موجود در فولیکول های مو متصل شود و آنها را کوچک کند و منجر به وضعیتی به نام آندروژنیک آلوپسی شود که شایع ترین نوع ریزش مو است و هم مردان و هم زنان را تحت تاثیر قرار می دهد.
استرس همچنین می تواند با ایجاد یا بدتر کردن شرایطی مانند موارد زیر، بر کیفیت و ظاهر موهای شما تأثیر بگذارد:
- خشکی و شکنندگی: استرس می تواند جریان خون و اکسیژن رسانی به پوست سر و فولیکول های مو را کاهش دهد که می تواند تولید سبوم، روغن طبیعی که از مو محافظت می کند، مختل کند. این می تواند منجر به موهای خشک، شکننده و کدر شود که بیشتر در معرض شکستگی و موخوره قرار دارند.
- سفید شدن مو: استرس می تواند ملانوسیت ها را که سلول های تولید کننده ملانین، رنگدانه ای که به مو رنگ می دهد، هستند را کاهش دهد. این می تواند منجر به زودرس شدن موهای سفید یا از دست دادن رنگ مو شود که می تواند مو را پیرتر و کم تحرک تر نشان دهد.
- شوره سر و التهاب پوست سر: استرس می تواند تعادل میکروارگانیسم هایی که روی پوست سر زندگی می کنند، مانند باکتری ها و قارچ ها را تغییر دهد که می تواند باعث ایجاد یا تشدید شرایطی مانند شوره سر، درماتیت سبورئیک یا پسوریازیس پوست سر شود. این شرایط می تواند باعث خارش، پوسته پوسته شدن، قرمزی و تحریک پوست سر شود که می تواند به فولیکول های مو آسیب برساند و بر رشد مو تأثیر بگذارد.
انواع ریزش مو مرتبط با استرس
- ریزش موی تلوژن: این نوع ریزش مو شایع‌ترین نوع مرتبط با استرس است. معمولاً 2 تا 3 ماه پس از یک رویداد استرس‌زا شروع می‌شود و می‌تواند منجر به ریزش قابل توجه مو شود. خوشبختانه، ریزش موی تلوژن معمولاً موقتی است و موها پس از کاهش سطح استرس دوباره رشد می‌کنند.
- آلوپسی آره‌آتا: این بیماری خودایمنی باعث ایجاد تکه‌های طاسی روی سر می‌شود. استرس می‌تواند عاملی برای تحریک یا تشدید این بیماری باشد.
- تریکوتیلومانیا: این اختلال باعث می‌شود که فرد به طور وسواس‌گونه موهای خود را بکشد یا بچیند. استرس می‌تواند علائم این اختلال را بدتر کند.
راهکارهایی برای مقابله با ریزش مو ناشی از استرس
بهترین راه برای جلوگیری یا درمان ریزش موی ناشی از استرس، رسیدگی به ریشه اصلی استرس و یافتن راه های سالم برای مقابله با آن است. برخی از راهکارهایی که می توانند به کاهش و مدیریت استرس کمک کنند عبارتند از:
- دریافت مشاوره از متخصص
- تمرین تکنیک های آرامش بخش
- ورزش منظم
- داشتن رژیم غذایی متعادل
اگر ریزش مویی را تجربه می کنید که بر کیفیت زندگی یا تصویر ذهنی شما تأثیر می گذارد، همچنین می توانید با یک متخصص پوست واجد شرایط مراقبت از پوست مشورت کنید. این متخصصان می توانند علت و نوع ریزش موی شما را تشخیص داده و بهترین گزینه های درمانی را برای شما توصیه کنند.
برخی از درمان های احتمالی عبارتند از:
- داروهای موضعی: داروهای موضعی مانند مینوکسیدیل یا کورتیک استروئید ها را می توان روی پوست سر مالید تا رشد مو را تحریک کرده و از ریزش مو جلوگیری کند.
- داروهای خوراکی: داروهای خوراکی مانند فیناسترید یا اسپیرونولاکتون می توانند به صورت خوراکی برای مسدود کردن تولید یا عملکرد DHT (دی هیدروتستوسترون) مصرف شوند که می تواند به درمان آلوپسی آندروژنتیک کمک کند.
- لیزر درمانی: لیزر درمانی که به عنوان لیزر درمانی کم تواننیز شناخته می شود، یک روش غیرتهاجمی است که از نور با شدت کم برای تحریک فولیکول های مو و افزایش فعالیت سلولی آنها استفاده می کند که می تواند رشد مو را تقویت کرده و از ریزش مو جلوگیری کند.
- پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یک روش کم تهاجمی است که شامل تزریق پلاسمای خون خود بیمار که سرشار از پلاکت ها و عوامل رشد است به پوست سر برای تحریک فولیکول های مو و بهبود و بازسازی آنها می شود.
- کاشت مو: کاشت مو یک عمل جراحی است که شامل برداشتن فولیکول های مو از یک قسمت از پوست سر، به طور معمول از پشت یا کناره ها، و پیوند زدن آنها به قسمت دیگری از پوست سر، به طور معمول جلوی سر یا بالای سر، جایی که موها کم پشت شده یا طاسی شده اند، می شود.
به یاد داشته باشید: ریزش مو ناشی از استرس معمولاً موقتی است و با کاهش سطح استرس و مراقبت مناسب از مو قابل درمان است. اگر نگران ریزش موی خود هستید، مشورت با یک متخصص می‌تواند به شما در تعیین علت ریزش مو و یافتن بهترین راه حل برای درمان آن کمک کند.
