درماتیت آتوپیک، یک بیماری پوستی مزمن و التهابی است که با خشکی، قرمزی، خارش و التهاب پوست مشخص می‌شود. این بیماری در کودکان شایع‌تر است، اما می‌تواند در هر سنی بروز کند.
علائم درماتیت آتوپیک
علائم درماتیت آتوپیک می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. شایع ترین علائم عبارتند از:
پوست خشک: پوست خشک می تواند خارش دار و تحریک کننده باشد. همچنین ممکن است ترک بخورد یا خونریزی کند.
قرمزی: قرمزی پوست می تواند خفیف یا شدید باشد. ممکن است با گرمی، تورم یا درد همراه باشد.
خارش: خارش می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. ممکن است آنقدر شدید باشد که خوابیدن یا تمرکز را دشوار کند. خاراندن پوست می تواند آن را بیشتر تحریک کند و منجر به التهاب و خونریزی شود.
علائم دیگر درماتیت آتوپیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بثورات: بثورات ممکن است قرمز، متورم یا پوسته پوسته باشند. ممکن است ظاهر شوند و ناپدید شوند.
تاول: تاول ها ممکن است کوچک یا بزرگ باشند. ممکن است پر از مایع شفاف یا چرک باشند.
ضایعات پوستی: ضایعات پوستی ممکن است زبر، پوسته پوسته یا ترک خورده باشند.
علت درماتیت آتوپیک
علت دقیق درماتیت آتوپیک ناشناخته است، اما تصور می‌شود که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش داشته باشند.
عوامل ژنتیکی:
سابقه خانوادگی آتوپی، آسم یا تب یونجه خطر ابتلا به درماتیت آتوپیک را افزایش می دهد.
نقص در ژن های مرتبط با سد پوستی می تواند منجر به خشکی پوست و افزایش حساسیت به محرک ها و آلرژن ها شود.
عوامل محیطی:
محرک‌ها: موادی مانند مواد شوینده، صابون ها، عطرها، دود و مواد شیمیایی می توانند پوست را تحریک کرده و باعث شعله ور شدن درماتیت آتوپیک شوند.
آلرژن‌ها: آلرژن هایی مانند گرده، شوره حیوانات، کنه های گرد و غبار و کپک می توانند باعث واکنش سیستم ایمنی شده و منجر به علائم درماتیت آتوپیک شوند.
تغییرات آب و هوایی: آب و هوای سرد و خشک می تواند پوست را خشک کند و باعث شعله ور شدن درماتیت آتوپیک شود.
استرس: استرس می تواند علائم درماتیت آتوپیک را بدتر کند.
عوامل دیگر:
عفونت های پوستی: عفونت های پوستی می توانند باعث التهاب و تشدید علائم درماتیت آتوپیک شوند.
نقص در سیستم ایمنی: نقص در سیستم ایمنی می تواند منجر به واکنش های التهابی بیش از حد به محرک ها و آلرژن ها شود.
درمان درماتیت آتوپیک
همانطور که قبلاً ذکر شد، هیچ درمانی برای درماتیت آتوپیک وجود ندارد، اما طیف وسیعی از درمان‌ها می‌توانند به تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کنند.
درمان‌های موضعی
مرطوب‌کننده‌ها: خط اول درمان هستند. به حفظ رطوبت پوست، کاهش خشکی و خارش و ترمیم سد دفاعی پوست کمک می‌کنند.
کرم‌های ضدالتهابی: مانند کرم‌های کورتیکواستروئیدی می‌توانند به کاهش التهاب و قرمزی پوست کمک کنند.
داروهای ضد خارش: مانند آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند به تسکین خارش کمک کنند.
درمان‌های خوراکی
آنتی‌هیستامین‌ها: می‌توانند به کاهش خارش و همچنین علائم آلرژی کمک کنند.
کورتیکواستروئیدهای خوراکی: در موارد شدید برای کاهش التهاب استفاده می‌شوند.
داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: در موارد شدید برای درمان درماتیت آتوپیک استفاده می‌شوند.
درمان‌های جایگزین
فتوتراپی: از نور ماوراء بنفش برای درمان درماتیت آتوپیک استفاده می‌کند.
طب سوزنی: می‌تواند به کاهش خارش و التهاب کمک کند.
یوگا و مدیتیشن: می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند.
پیشگیری از درماتیت آتوپیک
در حالی که هیچ راه قطعی برای پیشگیری از درماتیت آتوپیک وجود ندارد، اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری یا شعله‌ور شدن علائم آن انجام دهید:
۱. شناسایی و اجتناب از محرک‌ها و آلرژن‌ها:
محرک‌های رایج: مواد شوینده، صابون‌ها، عطرها، دود، مواد شیمیایی، و تغییرات آب و هوایی
آلرژن‌های رایج: گرده، شوره حیوانات، کنه‌های گرد و غبار، و کپک
۲. حفظ رطوبت پوست:
استفاده منظم از مرطوب‌کننده‌ها: به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی و خارش کمک می‌کند.
حمام یا دوش آب گرم کوتاه‌مدت: از آب داغ و صابون‌های خشن که می‌توانند پوست را خشک کنند، اجتناب کنید.
استفاده از نرم‌کننده در حمام: به نرم شدن پوست و جلوگیری از خشکی کمک می‌کند.
۳. کاهش استرس:
ورزش منظم: مانند یوگا یا مدیتیشن
تکنیک‌های آرامش‌بخش: مانند تنفس عمیق
۴. سایر اقدامات پیشگیرانه:
مصرف غذاهای سالم: رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک کند.
مصرف پروبیوتیک‌ها: می‌توانند به تعادل باکتری‌های روده و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
استفاده از لباس‌های نرم و گشاد: از لباس‌های پشمی و زبر که می‌توانند پوست را تحریک کنند، اجتناب کنید.
کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها: برای جلوگیری از خراشیدن پوست
به یاد داشته باشید که هر فردی با درماتیت آتوپیک متفاوت است. آنچه برای یک فرد مفید است ممکن است برای دیگری مفید نباشد. با پزشک خود در مورد بهترین راهکارهای پیشگیری برای شما صحبت کنید.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
خارش شدید: اگر خارش آنقدر شدید است که خواب یا تمرکز شما را مختل می‌کند.
قرمزی و التهاب: اگر پوست شما قرمز، متورم و ملتهب است.
جوش و تاول: اگر جوش و تاول روی پوست شما ایجاد شده است.
عفونت پوستی: اگر علائم عفونت مانند چرک، درد، تورم یا تب دارید.
خونریزی: اگر پوست شما خونریزی می‌کند.
بی‌اثر بودن درمان‌های خانگی: اگر درمان‌های خانگی مانند مرطوب‌کننده‌ها و داروهای ضد خارش به تسکین علائم شما کمک نمی‌کنند.
پزشک می‌تواند به شما در موارد زیر کمک کند:
تشخیص درماتیت آتوپیک: پزشک می‌تواند با معاینه پوست شما و بررسی سابقه پزشکی شما، درماتیت آتوپیک را تشخیص دهد.
شناسایی محرک‌ها و آلرژن‌ها: پزشک می‌تواند به شما در شناسایی محرک‌ها و آلرژن‌هایی که باعث شعله‌ور شدن علائم شما می‌شوند، کمک کند.
تجویز درمان مناسب: پزشک می‌تواند درمان‌های مناسب برای تسکین علائم شما را تجویز کند.
آموزش مراقبت از پوست: پزشک می‌تواند به شما آموزش دهد که چگونه از پوست خود مراقبت کنید تا از شعله‌ور شدن علائم جلوگیری کنید.
درمان‌های خانگی درماتیت آتوپیک
در کنار درمان‌های پزشکی، روش‌های خانگی متعددی برای تسکین علائم درماتیت آتوپیک و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری وجود دارد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
۱. مرطوب نگه داشتن پوست:
استفاده منظم از مرطوب‌کننده‌های قوی و غیر معطر به حفظ رطوبت پوست و کاهش خشکی و خارش کمک می‌کند.
حمام یا دوش آب ولرم: از آب داغ و صابون‌های خشن که می‌توانند پوست را خشک کنند، اجتناب کنید.
استفاده از نرم‌کننده در حمام: به نرم شدن پوست و جلوگیری از خشکی کمک می‌کند.
۲. کاهش خارش:
استفاده از کمپرس سرد: کمپرس سرد می‌تواند به کاهش خارش و التهاب کمک کند.
پوشیدن لباس‌های خنک و گشاد: از لباس‌های پشمی و زبر که می‌توانند پوست را تحریک کنند، اجتناب کنید.
کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها: برای جلوگیری از خراشیدن پوست
استفاده از کرم‌های ضد خارش: آنتی‌هیستامین‌های موضعی یا کرم‌های حاوی منتول می‌توانند به تسکین خارش کمک کنند.
۳. محافظت از پوست:
استفاده از کرم ضد آفتاب: برای محافظت از پوست در برابر اشعه مضر خورشید
استفاده از دستکش: هنگام کار با مواد شیمیایی یا شوینده‌ها
اجتناب از خاراندن پوست: خاراندن می‌تواند باعث التهاب و عفونت پوست شود.
۴. تغییرات در رژیم غذایی:
مصرف غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3: مانند ماهی‌های چرب، گردو و بذر کتان
مصرف غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان: مانند میوه‌ها و سبزیجات
مصرف پروبیوتیک‌ها: می‌توانند به تعادل باکتری‌های روده و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
اجتناب از غذاهای آلرژی‌زا: اگر به برخی غذاها آلرژی دارید، از مصرف آن‌ها اجتناب کنید.
۵. کاهش استرس:
ورزش منظم: مانند یوگا یا مدیتیشن
تکنیک‌های آرامش‌بخش: مانند تنفس عمیق
آیا درماتیت آتوپیک مسری است؟
خیر، درماتیت آتوپیک مسری نیست.
آیا درماتیت آتوپیک خطرناک است؟
درماتیت آتوپیک به طور کلی خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث ناراحتی و خارش شدید شود. در موارد شدید، درماتیت آتوپیک می‌تواند به عفونت‌های پوستی منجر شود.
