رتینول از ویتامین A به دست می آید و می تواند به پیشگیری یا معکوس کردن علائم اولیه پیری کمک کند. رتینول که اغلب به صورت بدون نسخه در کرم ها و لوسیون ها به فروش می رسد، دارای مزایای زیادی است و در عین حال عوارض جانبی نیز دارد.
رتینول می تواند کارهای زیادی برای پوست شما انجام دهد: کمک به جوانسازی، کاهش آکنه و در کل جوانسازی پوست. این ماده چند کاره برای مراقبت از پوست، مشتق شده از ویتامین A و نوعی رتینوئید است.
برخلاف رتینوئیدهای قوی‌تر مانند Retin-A (ترتینوئین)، شما می‌توانید رتینول را بدون نسخه تا غلظت ۲ درصد خریداری کنید. به عبارت دیگر، استفاده از آن نسبتاً آسان است.
در ادامه این مطلب، در مورد فواید رتینول برای پوست، عوارض جانبی احتمالی رتینول و نحوه گنجاندن ایمن آن در برنامه مراقبت از پوست خود بیشتر بخوانید.
رتینول برای پوست چه کار می کند؟
رتینول از مبارزه با جوش های صورت تا مقابله با آسیب های نور خورشید، به رفع مشکلات مختلف پوستی کمک می کند.
۱. جوش و آکنه
رتینول با کاهش تجمع سلول های پوستی به باز نگه داشتن منافذ کمک می کند. همچنین، می تواند مسیرهای التهابی در پوست را مسدود کند.
به عبارت ساده، رتینول نه تنها به کاهش تعداد جوش های شما کمک می کند، بلکه قرمزی و تورم همراه با آنها را نیز به حداقل می رساند.
۲. پشتیبانی از جوانسازی
سلول های پوست به طور طبیعی تجدید می شوند و سلول های تازه را در زیر خود نمایان می کنند. اما با افزایش سن، این اتفاق کم تر رخ می دهد که می تواند منجر به ظاهری کدر و خسته شود. همچنین ممکن است متوجه خطوط ریز و چروک هایی شوید – این موارد می توانند در هر سنی ظاهر شوند.
رتینول به تسریع این فرآیند تجدید کمک می کند و پوستی درخشان تر و صاف تر را به ارمغان می آورد. همچنین برای تحریک تولید کلاژن به لایه های عمیق تر پوست نفوذ می کند و باعث پر شدن بیشتر پوست می شود.
۳. آسیب آفتاب
تجدید سلولی سریعتر پوست همچنین می تواند به بهبود رنگ پوست کمک کند. این می تواند به ویژه در صورت داشتن علائم آسیب ناشی از نور خورشید مانند:
- چروک
- خطوط ریز
- هایپرپیگمنتاسیون (لک های تیره)
مفید باشد.
رتینول حتی می تواند پوست را تقویت کند و به محافظت از آن در برابر آسیب های بیشتر محیطی کمک کند. (فقط به خاطر داشته باشید که می تواند لایه بالایی پوست را نازک تر و حساس تر به نور خورشید کند، بنابراین باید با دقت بیشتری از ضد آفتاب استفاده کنید.)
۴. مزایای دیگر
تجمع سلول های مرده پوست می تواند پوست شما را خشک تر از حد دلخواه کند. حذف سلول های مرده با کمک رتینول می تواند منجر به پوستی مرطوب تر شود.
همچنین رتینول با صاف کردن بافت های خشن و ناهموار پوست به درمان بیماری پوستی “کراتوز پیلاریس” کمک می کند.
آیا همه می توانند از رتینول استفاده کنند؟
رتینول (از خانواده رتینوئیدها) در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمی شود.
همچنین اگر هر یک از موارد زیر را دارید با احتیاط بیشتری از رتینول استفاده کنید:
- پوست حساس یا خشک
- روزاسه (قرمزی پوست)
- اگزما (بثورات پوستی)
- آکنه شدید
در صورت داشتن هر کدام از این شرایط، قبل از استفاده از رتینول (حتی نوع بدون نسخه) بهتر است با یک متخصص پوست یا پزشک مشورت کنید.
البته مشورت با متخصص پوست قبل از امتحان هر محصول جدید مراقبت از پوست، همیشه پیشنهاد می‌شود.
سن مهم است؟
معمولا تصور می شود به دلیل خاصیت ضد پیری رتینول، بهتر است مصرف آن را از سن ۳۰ سالگی شروع کرد.
اما رتینول فواید دیگری نیز دارد. از طرفی سن مشخصی برای شروع تغییرات پوستی وجود ندارد.
فقط شما و متخصص پوست می توانید در مورد محصولات مناسب برای پوست تان تصمیم بگیرید – و سن شما ممکن است خیلی کمتر از چیزی که فکر می کنید اهمیت داشته باشد.
خطرات و عوارض جانبی
پس از شروع مصرف رتینول، ممکن است با افزایش سرعت تجدید سلولی، علائمی از تحریک پوستی را مشاهده کنید، از جمله:
- خشکی
- قرمزی
- خارش
این عوارض جانبی معمولا با رتینوئیدهای قوی تر شدیدتر هستند. اما با رتینول نیز ممکن است آنها را تجربه کنید – به خصوص اگر از چند محصول حاوی رتینوئید به طور همزمان استفاده کنید (که متخصصان توصیه نمی کنند).
این عوارض جانبی معمولا طی چند هفته استفاده برطرف می شوند. در صورت عدم بهبود، مصرف محصول را قطع کرده و با پزشک خود صحبت کنید.
اگر پوست تیره ای دارید، به خاطر داشته باشید که تحریک پوستی می تواند منجر به لک های تیره شود.
هنگام استفاده از هر محصول حاوی رتینوئید، از قرار گرفتن مستقیم در نور شدید خورشید خودداری کنید و همیشه از ضد آفتاب استفاده کنید – حداقل SPF 30 روزانه ضروری است.
در صورت احساس ناراحتی در مورد هرگونه عوارض جانبی یا تحریک شدید پوست، از یک متخصص پوست راهنمایی بگیرید.
اضافه کردن رتینول به روتین مراقبت از پوست
اگر می خواهید از رتینول استفاده کنید، دو نکته اصلی را به خاطر بسپارید: به تدریج شروع کنید و از غلظت پایین استفاده کنید.
غلظت 0.05 درصد برای شروع مناسب است.
با استفاده از مقدار کمی (به اندازه یک نخود) از محصول، دو یا سه بار در هفته شروع کنید.
نکته:
اگر نگران افزایش حساسیت به نور خورشید هستید، از رتینول در شب استفاده کنید.
اگر به نظر می رسد پوست شما بعد از 1 یا 2 هفته رتینول را به خوبی تحمل می کند، می توانید استفاده از محصول را به یک شب در میان افزایش دهید.
اگر بعد از 2 هفته دیگر هیچ عارضه جانبی مشاهده نکردید، می توانید در صورت نیاز هر شب از آن استفاده کنید. البته اگر ترجیح می دهید، می توانید به استفاده دو یا سه شب در هفته ادامه دهید. استفاده کمتر همچنان می تواند با عوارض جانبی پایین تر، فوایدی داشته باشد.
چند نکته برای به حداقل رساندن تحریک پوستی
- سعی کنید قبل از استفاده از رتینول، حداقل 30 دقیقه بعد از شستن صورت صبر کنید.
- همیشه قبل یا بعد از استفاده از رتینول، پوست خود را مرطوب کنید. حتی می توانید از تکنیک ساندویچی استفاده کنید: لایه ای از مرطوب کننده، سپس رتینول و سپس لایه دیگری از مرطوب کننده روی آن بزنید.
- مواد تشکیل دهنده سایر محصولات روتین خود را در نظر داشته باشید. معمولا در شب هایی که از رتینول استفاده می کنید، بهتر است سایر درمان های آکنه و اسیدها را کنار بگذارید.
- استفاده از فقط یک محصول حاوی ویتامین A می تواند به شما در جلوگیری از تحریک و سایر عوارض جانبی ناخواسته کمک کند.
- فراموش نکنید که حتما از ضد آفتاب با طیف وسیع و حداقل SPF 30 استفاده کنید.
چه مدت طول می کشد تا نتایج را ببینیم؟
کلید کار صبر است. ممکن است از 6 هفته تا 3 ماه طول بکشد تا متوجه تغییری شوید.
اگر همچنان هیچ بهبودی مشاهده نکردید، ممکن است بخواهید از رتینول قوی تر یا نوع دیگری از رتینوئید استفاده کنید. یک متخصص پوست همیشه می تواند توصیه های شخصی تری ارائه دهد.
نتیجه گیری
رتینول راهی آسان برای شروع استفاده از رتینوئیدها است. ممکن است مدتی طول بکشد تا نتایج را ببینید، اما برای بسیاری از افراد این فواید ارزش صبر کردن را دارد.
فقط به خاطر داشته باشید: رتینول می تواند عوارض جانبی ناخواسته ای ایجاد کند، بنابراین همیشه بهتر است به تدریج شروع کنید.
