کمردرد یکی از مشکلات شایع است که به طور غیر منتظره ای سراغ ما می آید. ممکن است یک دقیقه به راحتی روی مبل لم داده باشید و تلویزیون تماشا کنید، اما دقیقه بعد که بلند می شوید، دردی شدید در قسمت پایین کمرتان و پاها احساس کنید.
اگر شما یا یکی از عزیزان مدتی است که این مشکل را تجربه می‌کنید، ممکن است دچار دیسک کمر شده باشید. علاوه بر کمردرد که شایع ترین علامت این عارضه است، بیماران معمولا درد سیاتیک (در پای راست/ چپ ) را نیز تجربه می‌کنند.
با خواندن ادامه مطلب، همه چیزهایی را که در مورد دیسک کمر و درد پای سمت و چپ باید بدانید، یاد می‌گیرید.
دیسک کمر چیست؟
ستون فقرات که به ستون مهره نیز معروف است، از استخوان هایی تشکیل شده است که توسط دیسک هایی از هم جدا شده اند. این دیسک ها دارای ساختارهای کوچک و گردی به شکل بالش هستند که به عنوان ضربه گیر برای استخوان های ستون فقرات عمل می کنند. دیسک ها حاوی لایه بیرونی به نام غلاف (آنولوس) هستند که هسته (مرکز نرم و ژله ای) را احاطه کرده است.
دیسک کمر زمانی رخ می دهد که غلاف پاره یا دچار بیرون زدگی شود و در نتیجه بخشی از هسته از آن بیرون رانده شود. در نتیجه، بیماران اغلب دچار کمردرد شدید و ناراحتی می شوند.
با این حال، برخی از علائم شایع این بیماری عبارتند از:
- سیاتیک: دیسک کمر باعث فشار روی عصب سیاتیک شده و منجر به درد و سوزش در باسن، پا و کف پا می شود. این عارضه به سیاتیک معروف است.
- ضعف عضلانی در پاها: ضعف عضلانی و فلج پا، از جمله پیامدهای ناخوشایند دیسک کمر بر اندام تحتانی است. این امر می‌تواند کنترل حرکات پا را مختل کرده و راه رفتن را به امری دشوار تبدیل کند. فرد مبتلا ممکن است هنگام قدم برداشتن، با مشکلاتی نظیر گیر کردن پا به زمین یا خالی کردن مچ پا مواجه شود. به طور خلاصه، دیسک کمر می‌تواند توانایی بیمار در هدایت و کنترل حرکات پا را به طور قابل توجهی تحت الشعاع قرار دهد.
- بی حسی در پا یا کف پا
- کمردرد مداوم یا متناوب که با حرکات جزئی مانند عطسه یا سرفه بدتر می شود
- تغییرات در عملکرد مثانه
- کاهش رفلکس مچ پا و زانو
- خارش پاها: برخی از افراد مبتلا به دیسک کمر ممکن است دچار خارش در پاها شوند. این خارش، که به عنوان خارش نوروپاتیک شناخته می شود، به دلیل تحریک اعصاب ناشی از فتق دیسک ایجاد می شود. بیماران ممکن است این خارش را به مشکلات پوستی ربط دهند، در حالی که این علامت در واقع می تواند نشان دهنده ی مشکلی جدی تر مانند دیسک کمر باشد. اگر در ناحیه کمر خود دچار درد هستید و همراه با آن خارش پا را نیز تجربه می کنید، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان صحیح بسیار مهم است.
- لاغری ساق پا و ران در بیماران مبتلا به دیسک کمر: دیسک کمر می تواند با گذشت زمان، فشار غیرطبیعی به ریشه های عصبی وارد کند و منجر به اختلالاتی در کنترل عضلات شود. این اختلالات عصبی می توانند زمینه ساز سوء تغذیه عضلات شده و در نهایت به کوچک شدن آنها (آتروفی) بیانجامند. علاوه بر این، دردهای مزمن ناشی از دیسک کمر در ناحیه عضلات، می تواند منجر به محدود شدن حرکت آنها گردد. این دو عامل، یعنی اختلال در کنترل عصبی و محدودیت حرکتی، در طی زمان باعث لاغری و تحلیل رفتن عضلات ساق پا و ران در فرد مبتلا به دیسک کمر می شوند.
دیسک کمر چگونه باعث درد پا می شود؟
در قدم اول، توجه به این نکته ضروری است که دیسک کمر می تواند در هر قسمتی از ستون فقرات ایجاد شود. به گفته متخصصان، ستون فقرات به چهار بخش تقسیم می شود:
- بخش گردنی (سرویکال): هفت مهره اول ستون فقرات که در ناحیه گردن قرار دارند.
- بخش پشتی (توراسیک): دوازده مهره بعدی ستون فقرات که در ناحیه قفسه سینه شما قرار دارند.
- بخش کمری (لومبار): پنج مهره بعدی (استخوان های ستون فقرات) که در قسمت پایین کمر قرار دارند.
- بخش خاجی (ساکرال): در نهایت، این پنج مهره تحتانی است که در زیر کمر قرار دارد.
درد پا اغلب در بیمارانی رخ می‌دهد که دچار دیسک کمر در بخش لومبار شده اند. این به این دلیل است که دیسک کمر در بخش لومبار معمولا باعث آسیب به کمر شما شده و منجر به آسیب رسیدن به برخی از اعصاب نخاعی میشود.
در نتیجه، این آسیب باعث التهاب اعصاب شده و در نتیجه سیگنال های درد را به پایین پا می فرستد. علاوه بر درد، سایر حس های رایجی که ممکن است تجربه کنید عبارتند از:
- بی حسی کف پا
- سوزن سوزن شدن
- ضعف عضلات پا
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دیسک کمر شما باعث درد پا شود، ابتدا مدتی استراحت کنید. با این حال، اگر درد برای حداقل دو هفته همچنان ادامه داشت، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. پس از تشخیص این بیماری، گزینه های درمان کمر درد متعددی برای شما در دسترس است. این موارد شامل گزینه های غیرجراحی متعددی مانند تزریق بلوک عصبی، فیزیوتراپی و گرما درمانی و سرما درمانی میشود.
