شاید شما هم مانند بسیاری از افراد دیگر برای استحمام یا شستشوی صورت خود از صابون‌های مختلف استفاده کرده‌اید و متاسفانه به نتیجه مطلوبی نرسیده‌اید. اگر جواب شما بله است، به احتمال زیاد پن شستشو صورت (به انگلیسیSyndets ) همان محصولی است که تا به حال دنبالش بودید. پن محصولی نوآورانه بوده که انقلابی بزرگ در محصولات پاک کننده پوست و مو ایجاد کرده است.
این محصول غیر صابونی با لطافت و ملایمت بسیار پوست شما را از آلودگی پاک می‌کند. با انواع پوست سازگار است و عملکرد بسیار موثری دارد. آنها گزینه مناسبی برای افرادی هستند که دنبال پاک کننده‌ای ملایم، موثر و سازگار با محیط زیست هستند.
استراتوم کورنئوم یا لایه شاخی پوست (stratum corneum) بیرونی‌ترین لایه اپیدرم یا روپوست است. در واقع این لایه‌ای از پوست است که ما می‌بینیم و در تماس دائمی با دنیای اطراف به سر می‌برد. در برخورد با هوا یا اشیا و مواد مختلف اصطکاک در آن ایجاد می‌شود و مملو از سلول‌ها مرده است.
در ترکیبات پن از مواد فعال سطحی (surfactants ) یا تنسیواکتیو استفاده می‌شود. به همین دلیل پن‌ها بر روی سطح پوست فعالیت می‌کنند و تنش‌های سطح پوست را کاهش می‌دهند. پن شستشو صورت چربی و آلودگی را از سطح پوست پاک می‌کند، به چربی طبیعی پوست آسیب نمیرساند و به آسانی با آب شسته می‌شود. بنابراین، به طور کلی پن‌ها پاک کننده‌های قابلی هستند.
پاک کننده‌هایی که در قالب جامد عرضه می‌شوند، نسبت به همتایان خود که مایع هستند، سازگاری بیشتری با محیط زیست دارند. زیرا 80 تا 95 درصد از محصولات مایع را آب تشکیل می‌دهد. این محصولات همچنین باید بسته بندی پلاستیکی داشته باشند که منجر به افزایش پسماند پلاستیکی می‌شود. برخلاف آنها پن در بسته‌بندی کاغذی یا ظروف چند بار مصرف ارائه می‌شوند.
آیا انواع پن شستشوی صورت با پوست سازگار هستند؟
پن‌ها از لحاظ PH یا خنثی هستند یا در سمت اسیدی آن قرار دارند. PH طبیعی پوست نرمال هم بیشتر به سمت اسیدی مقیاس PH متمایل است. در واقع ph پوست نرمال چیزی بین 4.5 تا 5.5 است. بنابراین استفاده از پن تعادل ph پوست شما را برهم نمی‌زنند.
حفظ ph طبیعی پوست یکی از عوامل کلیدی در داشتن پوستی سالم است. لایه اسیدی که بر روی پوست قرار دارد از میکروب‌های مفید پوست مانند باکتری‌ها حمایت کرده و مانع ورود جرم به پوست می‌شود.
از سوی دیگر به دلیل طبیعت ملایمی که پن دارد چربی طبیعی پوست را از بین نمی‌برد. به همین علت با استفاده از پن پوست شما خشک یا تحریک نمی‌شود.
مزایای استفاده از پن
پن شستشو صورت، نوعی سورفکتانت جامد و طبیعی است که روز به روز بر محبوبیت آن افزوده می‌شود. انواع پن با کاربردهای مختلف در بازار وجود دارند. بیشتر آنها بسیار ملایم هستند، برای انواع پوست مفید هستند و استفاده از آنها مزیت‌های زیادی برای پوست دارد. در ادامه برخی از مزایای پن را بررسی می‌کنیم:
- حفظ لطافت پوست: اگر پوست شما به شدت خشک یا حساس است. در این صورت پن بهترین گزینه برای شما به شمار می‌رود. از آنجا که PH آن به PH طبیعی پوست نزدیک است؛ صرفا آلودگی پوست را پاک کرده و در نتیجه لایه محافظتی پوست را تقویت می‌کند. علاوه بر آن ترکیبات به کار رفته در آن رطوبت پوست را به خوبی حفظ خواهند کرد. از این رو برای کاهش عوارض ابتلا به اگزما یا پسوریازیس بسیار کاربردی و موثر هستند.
- پاک کنندگی موثر: انواع پن پاک کننده‌های موثری هستند. آنها بدون آسیب رساندن به چربی طبیعی پوست، گرد و غبار، آلودگی و چربی را از آن پاک می‌کنند. به خوبی کف می‌کند و به آسانی با آب شسته می‌شود. در نهایت احساس تمیزی و تازگی به پوست می‌بخشد.
- مناسب بودن برای انواع پوست: پن برای انواع پوست از جمله پوست خشک، چرب و مخلوط مناسب است. با توجه به فرمولاسیون و کاربرد انواع پن می‌توانیم آنها را برای شستشوی پوست صورت، بدن و مو استفاده کنیم.
- سازگاری با طبیعت و محیط زیست: پن‌ها جامد هستند. در نتیجه مقدار آبی که در آنها به کار رفته زیاد نیست. بنابراین نیازی نیست در بسته بندی آنها از پلاستیک استفاده شود. از آنجایی که درصد مواد طبیعی به کار رفته در پن بسیار بالا است، محصولاتی زیست تخریب پذیر هستند. یعنی به صورت طبیعی تجزیه شده و به محیط زیست آسیب نمی‌زنند.
- مناسب سفر: این محصولات به صورت جامد و به شکل مکعب فشرده موجود هستند. استفاده از آنها آسان است و به بسته بندی پلاستیکی نیاز ندارند. قالب جامد و فشرده این محصولات آنها را به گزینه مناسبی برای سفر تبدیل کرده است.
- مناسب کودکان: حتی برای بچه‌های کوچک و نوزادانی که پوست بسیار لطیف و حساسی دارند و به راحتی آلوده یا تحریک می‌شوند هم می‌توانیم از پن استفاده کنیم.
- بیماری پوستی: افرادی که پوست آنها بسیار تحریک پذیر است یا مبتلا به اگزما هستند و یا از التهاب پوستی درماتیت آتوپیک رنج می‌برند؛ می‌توانند با خیال راحت از پن استفاده کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده منظم از پن شستشوی صورت به شکل موثری خارش، سوزش، قرمزی و خشکی پوست ناشی از اگزما را بهبود می‌بخشد.
- جوش و آکنه: انواع پن شستشوی صورت در بهبودی آکنه و قرمزی صورت هم موثر هستند.
- استفاده روزمره: پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهند که استفاده روزانه و منظم از پن شستشو صورت باعث بهبود، شفافیت و براقی پوست آفتاب سوخته می‌شود.
- خواص ضدپیری: از همه مهم‌تر اینکه استفاده از پن چین و چروک ناشی از بالا رفتن سن را کاهش می‌دهد.
ترکیبات رایج در انواع پن شستشو صورت
انواع پن با ترکیبات مختلفی از سورفاکتانت‌ها یا فعال‌های سطحی ساخته می‌شوند. این محصولات می‌توانند بر پایه روغن یا چربی باشند. مواد زیر از ترکیبات رایج در تولید پن هستند:
- سورفکتانت‌ها: سورفکتانت‌های مصنوعی مانند کوکویل ایزتیونات سدیم (SCI)، کوکو سولفات سدیم (SCS)، کوکامیدوپروپیل بتائین، سولفوسوکسینات، دسته‌های آلفا الفین و انواع مختلف سورفکتانت‌های ملایم دیگر. این سورفکتانت‌ها در لایه بیرونی پوست فعالیت کرده و به تولید کف و پاکسازی پوست کمک می‌کنند.
- مواد نرم کننده: به پن موادی مانند ستیل الکل، ستیل الکل و استئاریل الکل اضافه می شود تا فواید نرم کنندگی داشته باشند و به جلوگیری از خشکی و حفظ نرمی پوست یا مو کمک کنند.
- مرطوب کننده‌ها: موادی مانند گلیسیرین، پروپیلن گلیکول، اتر سولفونات‌های گلیسرول آلکیل یا سوربیتول رطوبت را جذب و حفظ می‌کنند. علاوه بر آن خاصیت هیدراتاسیون و آبرسانی پن‌ها را افزایش می‌دهد. علاوه بر ترکیبات ذکر شده بسیاری از انواع پن شامل گلیسیرین و شی باتر هستند که در مبارزه با خشکی بسیار موفق بوده و مرطوب کننده و مواد مغذی شناخته شده‌ای هستند.
- تنظیم کننده‌های pH: برای تنظیم pH پن‌ها از موادی مانند اسید سیتریک یا سیترات سدیم استفاده می‌شود. البته این تنظیم‌کننده PH پن را کمی اسیدی می‌کنند. در حدی که به pH طبیعی پوست نزدیک‌ترباشد و به حفظ لایه محافظ پوست کمک کند.
نحوه استفاده از پن:
برای پاک کردن پوست خود با پن، هر روز هفته و روزی دوبار می‌توانید این روتین را اجرا کنید:
- مرحله اول: صورت خود را با آب خیس کنید و پن را بر روی آن بمالید تا کف کند.
- مرحله دوم: صورت خود را با کف به دست آمده بشویید.
- مرحله سوم: به خوبی با آب پاک و آبکشی کنید.
- مرحله چهارم: به آرامی با حوله خشک کنید.
- مرحله پنجم: این مرحله اختیاری است. می‌توانید از مرطوب کننده مناسب پوست خود استفاده کنید.
پن و صابون چه فرقی دارند؟
- اولین و مهمترین تفاوت این محصولات در میزان تطبیق‌پذیری آنها با انواع پوست است. در مقایسه با صابون‌های قلیایی معمولی، پن‌ها ساختار ملایم‌تری دارند و همچنین از سازگاری بالایی برخوردار هستند.
- از دیگر عوامل مهمی که این دو را از هم متمایز می‌کند روند شیمیایی تولید آنها است. برای تولید صابون، چربی و روغن با هم مخلوط شده و از طریق فرآیندی به نام صابونی شدن (Saponification ) با مواد قلیایی ترکیب می‌شوند. PH محصول به دست آمده معمولا 9 از 10 است.
- پن با مخلوط کردن سورفکتانت‌ها (surfactants) یا مواد فعال سطحی ساخته می‌شود. این مواد می‌توانند از گیاهان، حیوانات یا مواد نفت استخراج شوند.
- با وجود اینکه پن‌ها هم مانند صابون به خوبی کف می‌کنند. برخلاف صابون‌ها پوست را خشک یا تحریک نمی‌کنند. وقتی به صورت منظم از صابون‌های معمولی استفاده می‌کنیم. ترکیبات آنها همراه با آب اثری قلیایی بر پوست ما باقی می‌گذارند که موجب خارش و خشکی پوست می‌شود. به ویژه اگر پوست شما خشک یا حساس باشد، عوارض آن بیشتر خواهد بود.
- از سوی دیگر مواد تشکیل دهنده پن در مواجهه و ترکیب با آب ثابت می‌ماند و تنها لایه نازک و چربی از آلودگی و گرد و غبار بر روی پوست تشکیل می‌دهند که به سادگی با آب شسته و پاک می‌شود.
- همانطور که پیش از این هم گفتیم پن‌ها از لحاظ PH خنثی هستند. این موضوع در مقایسه با صابون‌های معمولی که اغلب پایه قلیایی دارند، مزیت بزرگی به شمار می‌رود.
- از آنجایی که مواد تشکیل دهنده و روند ساخت پن متفاوت است؛ از صابون‌های معمولی گران‌تر هستند.
انواع پن
- پن ضد جوش: از آنجایی که پن چربی طبیعی پوست را حفظ می‌کند، در کنترل آن بسیار موثر بوده و مانع ایجاد جوش صورت می‌شود. به علاوه در بهبود جوش بسیار موثر است. منافذ باز پوست را کاهش می‌دهد.
- پن ضد لک: پن‌ها سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برند. در نتیجه با استفاده مداوم از آنها سطح پوست به خوبی از جوش و لک پاک می‌شود. عملکرد این نوع پن با نوع لایه‌بردار آن شباهت زیادی دارد.
- پن آبرسان: برخلاف صابون‌های سنتی که ترکیبات قلیایی دارند و استفاده از آنها منجر به خشک شدن پوست می‌شد. پن‌ها خاصیت آبرسانی دارند. از سوی دیگر در حفظ رطوبت پوست هم بسیار موثر هستند. در نتیجه انتخاب بسیار خوبی برای پوست‌های خشک و حساس شمرده می‌شوند.
- پن برای پوست خشک: در این پن خاصیت آبرسانی و حفظ رطوبت پوست تقویت شده است. به طور کلی پن، چربی طبیعی پوست را از بین نمی‌برد. علاوه بر آن رطوبت آن را حفظ می‌کند. در نتیجه استفاده از آن پوست خشک نمی‌شود.
- پن شستشوی روشن کننده پوست: آنچه در وهله اول موجب تیرگی پوست می‌شود؛ وجود لک، جوش و آکنه بر روی پوست است. همانطور که در مورد عملکرد پن توضیح دادیم. جوش را از بین می‌برد. با پاکسازی سلول‌های مرده لک‌های پوستی را کمرنگ می‌کند. در نتیجه تمام این موارد پوست روشن‌تر می‌شود.
- پن لایه بردار: لایه‌برداری از سطح پوست شروع می‌شود و به لایه‌های پایین و عمیق‌تر می‌‌رسد. مواد تشکیل دهنده پن در لایه سطحی پوست فعالیت می‌کنند. بنابراین می‌توانند در فرایند لایه برداری موثر باشند.
- پن برای پوست چرب: پوستی در گروه پوست‌های چرب قرار می‌گیرد که تولید سبوم یا چربی طبیعی در آن بیش از حد نیاز باشد. یکی از عملکردهای اساسی پن پاک کردن همین چربی بیش از حد است. بنابراین پن برای پوست چرب به خوبی چربی پوست را کنترل و از بسته شدن منافذ آن جلوگیری می‌کند. همچنین برای اثربخشی بیشتر این نوع پن معمولا خاصیت آنتی باکتریال هم دارد.
حرف آخر!
پن شوینده غیر صابونی و پاک کننده‌ای ملایم است. به همین دلیل محصولی عالی برای استفاده روزانه شناخته می‌شود. در قالب مکعبی جامد ساخته و به بازار ارائه شده است. بدون اینکه به چربی طبیعی پوست آسیب برساند، یا اثری از خود به جا بگذارد، چربی، آلودگی و گرد و غبار را از پوست پاک می‌کند. استفاده از آنها بسیار راحت است، به آسانی با آب شسته می‌شوند . با محیط زیست سازگار هستند.
اگر تا به امروز و پیش از خواندن این مطلب در مورد پن شستشو صورت و فواید آن آگاهی نداشتید، باید بدانید که این محصولات مدتی هست که به بازار عرضه شده‌اند. تحقیقات علمی زیادی در مورد عملکرد آنها انجام شده و برتری پن‌ها نسبت به صابون‌های سنتی و قدیمی ثابت شده است. اگر شرایط پوستی شما حساس به شمار می‌رود، شک نکنید که بهترین پاک کننده برای پوست شما پن است. برای گرفتن بهترین نتیجه و انتخاب انواع پن که با پوست شما سازگار باشد، بهتر است با متخصص پوست مشورت کنید.
