رژیم غذایی کتو، برنامه‌ای با چربی بالا و کربوهیدرات پایین، بدون عوارض جانبی نیست. برخی از عوارض جانبی شامل بوی بد دهان، اسهال، علائم شبیه آنفولانزا و مشکل پوستی به نام کتوراش می‌شود.
کتوراش، که به آن پِروریگو پیگمنتوزا نیز گفته می‌شود، یک بثورات قرمز و خارش‌دار بدن با برآمدگی‌هایی است که می‌تواند شبیه تار عنکبوت باشد. در ادامه در مورد این بثورات، از جمله علائم اصلی و موثرترین درمان‌ها بیشتر توضیح داده شده است.
علائم کتو راش
کتوراش نوع نادری از درماتیت یا التهاب پوستی است. این بثورات به صورت برجستگی‌های قرمز، خارش‌دار روی پوست ظاهر می‌شود که شکل تار عنکبوت به خود می‌گیرد. کتوراش می‌تواند در هر جای بدن ظاهر شود، اما بیشتر در قفسه سینه، پشت و گردن شایع است.
این بثورات ممکن است شبیه درماتیت تماسی یا واکنش آلرژیک باشد. با این حال، کتوراش را می‌توان با تغییر رنگ قهوه‌ای پوست که پس از فروکش کردن التهاب باقی می‌ماند، تشخیص داد.
علائم کتو راش می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بثورات قرمز و خارش دار: این بثورات معمولاً روی تنه، بازوها و پاها دیده می شوند.
- برجستگی های کوچک روی پوست: این برجستگی ها ممکن است به رنگ قرمز یا سفید باشند.
- خشکی پوست: پوست شما ممکن است خشک و پوسته پوسته شود.
- تحریک پوست: پوست شما ممکن است تحریک شده و قرمز شود.
علت کتو راش
علت دقیق کتوراش ناشناخته است. اما در مورد دلایل احتمالی آن تئوری‌هایی وجود دارد.
یکی از این تئوری‌ها به نوع غذایی که در رژیم کتو مصرف می‌کنید مرتبط است. سینتیا ساس، متخصص تغذیه و سردبیر بخش تغذیه مجله Health، می‌گوید: «از آنجایی که رژیم کتو ۷۵ تا ۹۰ درصد چربی دارد، افراد ممکن است مقادیر زیادی از مواد حساسیت‌زای رایج مانند لبنیات، تخم مرغ و غذاهای دریایی مصرف کنند.» بثورات یکی از واکنش‌های احتمالی به این مواد و سایر حساسیت‌زاها است.
خانم ساس همچنین توضیح می‌دهد که کمبود فیبر و غذاهای گیاهی در این رژیم غذایی ممکن است باکتری‌های روده را به گونه‌ای تغییر دهد که منجر به افزایش تولید ترکیبات التهابی شود. او اضافه می‌کند: «مصرف بالای گوشت قرمز، که الگوی رایج دیگری در رژیم کتو است، می‌تواند همین اثر را داشته باشد.»
علاوه بر کتوز (حالت سوزاندن چربی توسط بدن به جای کربوهیدرات)، عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث ایجاد پِروریگو پیگمنتوزا شوند، از جمله:
- بی اشتهایی عصبی
- اگزما (درماتیت آتوپیک)
- سایش لباس به پوست
- دیابت
- بارداری
- کاهش وزن سریع
- تعریق
چند عامل خطر برای کتو راش:
- سابقه بثورات پوستی: اگر سابقه بثورات پوستی دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کتو راش هستید.
- آلرژی: اگر آلرژی دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کتو راش هستید.
- داروها: برخی از داروها می توانند خطر ابتلا به کتو راش را افزایش دهند.
تشخیص کتوراش
تشخیص این بثورات شامل پرسیدن در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله علائم‌تان، توسط پزشک می‌شود. پزشک همچنین ممکن است بخواهد در مورد هر عاملی که می‌تواند شما را مستعد ابتلا به کتوراش کند، مانند هر گونه تغییر رژیم غذایی با کربوهیدرات، سوال بپرسد.
مدت زمان ماندگاری کتوراش
کتوراش می‌تواند از چند هفته تا یک ماه طول بکشد. همچنین سرعت ظهور آن پس از شروع رژیم کتو در افراد مختلف متفاوت است. برخی از افراد ممکن است بعد از شش روز دچار بثورات شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا چهار ماه بعد بثورات را مشاهده نکنند.
درمان کتو راش
در بسیاری از موارد، کتوراش را می‌توان با بازگرداندن کربوهیدرات به رژیم غذایی کاهش داد. همچنین تتراسیکلین‌ها، داروهای آنتی‌بیوتیکی هستند که برای درمان پِروریگو پیگمنتوزا نیز استفاده می‌شوند. این داروها به گفته‌ی پزشکان از ایجاد بثورات پوستی جلوگیری می‌کنند.
درمان کتو راش به شدت علائم شما بستگی دارد. در موارد خفیف، می توانید با اقداماتی مانند:
- استفاده از کرم های ضد خارش
- استفاده از کمپرس سرد
- مصرف آنتی هیستامین ها
- حمام جو دوسر
- نوشیدن آب فراوان
- مرطوب نگه داشتن پوست
علائم خود را تسکین دهید.
در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به:
- مصرف داروهای ضد التهابی
- استفاده از کرم های استروئیدی
- انجام فتوتراپی
داشته باشید.
به خاطر داشته باشید که کتو راش یک عارضه جانبی شایع رژیم کتوژنیک است و معمولاً موقتی است. اگر نگران کتو راش هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
درمان خانگی کتو راش
در اینجا چند روش درمانی جایگزین برای کتو راش آورده شده است:
- آلوئه ورا: آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و ضد خارش است که می تواند به تسکین علائم کتو راش کمک کند.
- سرکه سیب: سرکه سیب دارای خواص ضد میکروبی و ضد قارچی است که می تواند به جلوگیری از عفونت بثورات کمک کند.
- جوش شیرین: جوش شیرین دارای خواص ضد التهابی و خنک کننده است که می تواند به تسکین علائم کتو راش کمک کند.
قبل از استفاده از هر یک از این درمان های جایگزین، با پزشک خود صحبت کنید.
کتو راش بیماری جدی نیست و معمولاً به خودی خود از بین می‌رود. با این حال، اگر علائم شما شدید است یا از بین نمی‌رود، باید به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از کتو راش
پیشگیری از کتوراش نیازمند خارج کردن بدن شما از حالت کتوز است. اگر بدن شما در کتوز باقی بماند، پِروریگو پیگمنتوزا می‌تواند دوباره اتفاق بیفتد.
در اینجا چند نکته برای کمک به جلوگیری از کتو راش آورده شده است:
- به آرامی کربوهیدرات ها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
- به اندازه کافی آب بنوشید.
- از مرطوب کننده استفاده کنید.
- از لباس های گشاد و نخی استفاده کنید.
- از خاراندن بثورات خودداری کنید.
به خاطر داشته باشید که کتو راش یک عارضه جانبی شایع رژیم کتوژنیک است و معمولاً موقتی است. اگر نگران کتو راش هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
چه زمانی با پزشک تماس بگیرید
اگر کتوراش با تغییر رژیم غذایی شما از بین نرفت، با پزشک صحبت کنید. پزشک همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید چه چیزی در وهله اول باعث ایجاد بثورات شده و با شروع رژیم کتو، آن را قابل توجه کرده است.
همچنین در صورت داشتن بثورات در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- اگر بثورات در تمام بدن شما وجود دارد، دردناک است یا عفونی شده است.
- اگر بثورات ناگهانی ظاهر شده و به سرعت گسترش می‌یابد.
- اگر تب دارید.
- اگر تاول زدید.
جمع بندی
کتوراش که شامل التهاب پوست و برآمدگی‌های قرمز رنگ است، عارضه جانبی احتمالی اما نادر رژیم غذایی کتو می‌باشد. علت بثورات ناشناخته است و مدت زمان ماندگاری و زمان بروز آن نیز متفاوت است.
کتوراش قابل درمان و پیشگیری است. با این حال، اگر بثورات شما با تغییر رژیم غذایی از بین نرفت یا با علائمی مانند تب یا تاول همراه بود، به پزشک مراجعه کنید.
