استرس، اختلالی شایع در سلامت روان است که علائم متعددی از جمله علائم جسمی مانند خارش بدن را به همراه دارد. این خارش بدن می‌تواند تحریک‌کننده باشد و به افزایش استرس فرد مبتلا منجر شود.
در برخی موارد، چرخه‌ای معیوب بین استرس و خارش بدن ایجاد می‌شود. فرد مضطرب به دلیل خارش، بیشتر خود را می‌خاراند و این خاراندن، استرس او را تشدید می‌کند. شکستن این چرخه می‌تواند بسیار دشوار باشد.
علاوه بر این، استرس می‌تواند در افرادی که بیماری‌های پوستی زمینه‌ای دارند، باعث شعله‌ور شدن این بیماری‌ها و افزایش خارش شود.
در ادامه این مطلب، به بررسی بیشتر ارتباط بین خارش و استرس می‌پردازیم.
آیا استرس باعث خارش بدن می شود؟
اگرچه در همه موارد اینطور نیست، اما استرس و خارش بدن می‌توانند ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته باشند. در این حالت، خارش ناشی از بیماری پوستی یا محرک خارجی نبوده، بلکه به عنوان علامتی از استرس بروز می‌کند.
تحقیقات نشان داده‌اند که در شرایط پر استرس، مشکلات روحی و روانی یا رویدادهای مهم زندگی، افراد بیشتر به مشکلات پوستی مانند خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر دچار می‌شوند. مطالعه سال ۲۰۱۶
استرس با ایجاد تغییراتی در بدن مانند نوسانات هورمونی و تحریک سیستم عصبی، می‌تواند منجر به احساسات ناخوشایندی در پوست شود. این احساسات می‌توانند به صورت سوزش یا خارش در هر نقطه از بدن خود را نشان دهند.
تاثیر استرس بر بیماری های پوستی
استرس می تواند برای افراد مبتلا به بیماری های پوستی مزمن، به ویژه آنهایی که با خارش بدن همراه هستند، چالش برانگیز باشد. در این افراد، استرس نه تنها می تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد، بلکه می تواند علائم بیماری را نیز تشدید کند.
تحقیقات نشان داده است که استرس می تواند باعث آزاد شدن هورمون هایی در بدن شود که التهاب را افزایش می دهند. این التهاب می تواند منجر به خارش بدن، قرمزی و تحریک پوست در افراد مبتلا به بیماری های پوستی مانند پسوریازیس، اگزما و لیکن پلان شود.
علاوه بر این، استرس می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و بدن را در برابر عفونت ها آسیب پذیرتر کند. این امر می تواند به ویژه برای افراد مبتلا به بیماری های پوستی که پوست آنها آسیب دیده است، مشکل ساز باشد.
در اینجا چند نمونه از بیماری های پوستی که ممکن است تحت تاثیر استرس بدتر شوند، آورده شده است:
- پسوریازیس: یک بیماری خود ایمنی که باعث ایجاد لکه های قرمز، ضخیم و پوسته پوسته روی پوست می شود.
- اگزما: یک بیماری التهابی که باعث خشکی، خارش و قرمزی پوست می شود.
- لیکن پلان: یک بیماری التهابی که باعث ایجاد بثورات صاف، بنفش یا مایل به خاکستری روی پوست می شود.
آیا خارش بدن باعث استرس می شود؟
استرس و خارش بدن می‌توانند بر یکدیگر تاثیر منفی بگذارند. در حالی که استرس و استرس می‌توانند باعث خارش یا تشدید آن شوند، خارش و بیماری‌های مزمن مرتبط با آن نیز می‌توانند به نوبه خود منجر به استرس شوند.
تحقیقات نشان داده‌اند که بین بیماری‌های خارش مزمن و سطوح بالاتر استرس و استرس ارتباط وجود دارد.
برای مثال، افرادی که به بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس مبتلا هستند، ممکن است خود بیماری را منبع استرس و استرس بدانند. علائم این بیماری‌ها می‌تواند زندگی روزمره را مختل کند و شعله‌ور شدن ناگهانی آنها می‌تواند بسیار آزاردهنده و ناخوشایند باشد.
خارش فیزیکی تنها منبع استرس برای افراد مبتلا به این بیماری‌ها نیست. افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی که باعث ایجاد ضایعات یا علائم قابل مشاهده روی پوست می‌شوند، ممکن است هنگام تعامل با دیگران با استرس یا استرس اجتماعی مواجه شوند.
درمان استرس و خارش بدن
درمان بر اساس شرایط زمینه‌ای و علت اصلی خارش یا استرس متفاوت خواهد بود.
درمان‌های بیماری‌های پوستی ممکن است شامل کرم‌های دارویی برای کمک به قطع خارش و همچنین داروهای هدفمند برای علائم یا شرایط خاص فرد باشد.
همچنین یک درمانگر یا روانشناس می‌تواند به افراد مبتلا به اختلالات استرسی کمک کند تا سطوح استرس خود را از طریق رفتار درمانی مدیریت کنند. این درمان می‌تواند به افراد کمک کند تا الگوهای فکری منجر به استرس را تغییر دهند. در برخی افراد، مصرف دارو ممکن است ضروری باشد.
یافتن راه‌هایی برای کاهش استرس نیز مهم است، زیرا می‌تواند علائم را تحریک کند. فعالیت‌هایی که ممکن است به کاهش استرس کمک کنند عبارتند از:
- طب سوزنی
- ماساژ درمانی
- فعالیت‌های حرکتی مانند تای چی یا یوگا
- تمرینات تنفسی
- مدیتیشن
- ورزش منظم
تشخیص
اولین قدم برای درمان استرس و خارش بدن، شناسایی علت اصلی و شکستن چرخه علائم است.
تشخیص استرس
برای تشخیص استرس، ارزیابی کامل جسمی و روانی ضروری است. همچنین، ممکن است پزشک اولیه فرد را برای کمک به شناسایی هرگونه علت زمینه‌ای استرس به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد.
انواع مختلفی از اختلالات استرسی وجود دارد، از جمله:
- اختلال استرس فراگیر (GAD)
- اختلال استرس اجتماعی
- اختلال هراس
- اختلال استرس جدایی
- فوبیا
هر نوع اختلال استرسی علائم و معیارهای تشخیصی متفاوتی خواهد داشت. به عنوان مثال، برای تشخیص GAD، فرد باید در اکثر روزها برای حداقل 6 ماه استرس و نگرانی بیش از حد را نشان دهد.
تشخیص بیماری‌های پوستی
پزشکان می‌توانند به تشخیص بیماری‌های زمینه‌ای پوست کمک کنند یا فرد را برای انجام آزمایش‌های بیشتر به متخصص پوست ارجاع دهند. آنها ممکن است از فرد بخواهند که آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش خون انجام دهد تا سایر شرایط مشکل‌ساز که ممکن است بر خارش تأثیر بگذارند، بررسی شود.
پس از تشخیص، پزشک می تواند درمان را شروع کند.
خارش و مشکلات دیگر
پزشکان برای تشخیص علت خارش پوست، سایر عوامل احتمالی را نیز بررسی می‌کنند. شرایط و عوامل مختلفی می‌توانند باعث خارش شوند، از جمله:
- بیماری‌های عصبی، مانند ام اس، نوروپاتی دیابتی و زونا
- برخی شرایط روانپزشکی، مانند افسردگی و اختلال وسواس فکری عملی
- بیماری‌های مربوط به اندام‌های داخلی، مانند نارسایی کبد یا کلیه، کم خونی و حتی برخی سرطان‌ها
- بارداری و تغییرات هورمونی
- عوارض جانبی برخی داروها
در برخی افراد، علت خارش ناشناخته است (ایدیوپاتیک). این افراد برای کنترل این عارضه، نیاز به همکاری نزدیک با پزشک خود دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
هر کسی که خارش یا استرسی را تجربه می کند که بر زندگی روزمره او تأثیر می گذارد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است فرد را برای بررسی بیماری های پوستی به متخصص پوست یا برای درمان اختلال استرسی به متخصص سلامت روان ارجاع دهد.
همچنین هر کسی که پس از شروع درمان جدید، علائم اضافی یا بدتر شدن را مشاهده کرد، ممکن است برای اصلاح درمان خود با پزشک صحبت کند.
