خشکی دست وضعیتی است که در آن پوست دست شما خشک، ترک‌خورده و پوسته‌پوسته می‌شود. خشکی دست اگرچه به نظر می‌رسد مشکل جدی‌ای نباشد می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد،.
با اینکه خشکی دست مشکلی شایع است، روش‌های متعددی برای حفظ رطوبت پوست شما، فارغ از علت آن، وجود دارد. در این مقاله در مورد درمان‌های خشکی دست، روش‌های پیشگیری از آن و عوامل ایجاد کننده‌ی خشکی دست می‌خوانیم.
درمان خشکی دست
خوشبختانه راه‌های زیادی برای درمان و جلوگیری از خشکی دست وجود دارد. در ادامه به چند راهکار اشاره می‌کنیم:
۱. مرطوب‌کننده
استفاده مرتب از کرم یا لوسیون مرطوب‌کننده باکیفیت، چندین بار در روز، به حفظ رطوبت پوست دست کمک می‌کند.
۲. استفاده از دستکش
هنگام انجام کارهایی که باعث تماس دست با آب می‌شود، مانند شستن ظرف‌ها، استفاده از دستکش را فراموش نکنید. دستکش از تماس مستقیم آب با پوست و از بین رفتن چربی‌های طبیعی آن جلوگیری می‌کند.
۳. کاهش استرس
اگر دچار اگزما هستید، جالب است بدانید استرس می‌تواند علائم آن را تشدید کند. بنابراین در زمان شعله‌ور شدن علائم، برای کاهش استرس به خودتان زمان مراقبت از خود اختصاص دهید.
۴. مصرف دارو
در موارد شدید اگزما، ممکن است برای بهبود پوست به دارو نیاز داشته باشید. پزشک شما ممکن است استروئید موضعی یا حتی آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز کند.
۵. نوردرمانی (فتوتراپی):
در موارد شدید پسوریازیس، نوردرمانی با اشعه ماوراء بنفش (UV) می‌تواند به بهبود پوست کمک کند. با این حال، قبل از انجام هرگونه نوردرمانی، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
۶. درمان شبانه
یکی از بهترین راه‌های درمان خشکی دست، استفاده از لوسیون یا کرم مرطوب‌کننده با پایه وازلین در شب است. پس از استفاده، دست‌های خود را با دستکش یا جوراب نرم بپوشانید.
این کار باعث جذب بیشتر مرطوب‌کننده به پوست می‌شود و شما با دست‌هایی نرم و لطیف مانند پوست نوزاد از خواب بیدار خواهید شد.
۷. کرم تجویزی
برای پوست بسیار خشک و پوسته‌پوسته، پزشک شما ممکن است لوسیون حاوی اسید لاکتیک یا اوره تجویز کند. این مواد به رفع خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست کمک می‌کنند.
۸. استفاده از کرم هیدروکورتیزون
در برخی موارد، خشکی پوست می‌تواند به وضعیتی به نام درماتیت (التهاب پوست) تبدیل شود که در آن پوست قرمز و ملتهب می‌شود. در این موارد، لوسیون حاوی هیدروکورتیزون می‌تواند مؤثر باشد. هیدروکورتیزون به تسکین پوست تحریک‌شده کمک می‌کند.
۹. استفاده از پانسمان مرطوب
پوستی که در اثر خشکی ترک خورده است، برای بهبود کامل نیاز به درمان دارد. پزشک شما ممکن است در زمان بهبود پوست، استفاده از پانسمان مرطوب را توصیه کند.
۱۰. مرطوب‌کننده قوی
برای آبرسانی عمیق پوست، می‌توانید از مرطوب‌کننده‌های مخصوص حیوانات استفاده کنید. بله، درست خواندید! محصولاتی مانند بالم مخصوص گاو (Bag Balm) که برای کمک به بهبود ترک‌های عمیق پستان گاو طراحی شده‌اند، می‌توانند به نفوذ به پوست و حفظ رطوبت آن کمک کنند.
علت خشکی دست چیست؟
خشکی دست می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:
آب و هوا
در ماه‌های سرد سال، خشکی پوست شایع‌تر است. تغییرات آب و هوایی، به خصوص هوای سرد و خشک، می‌تواند باعث خشکی دست شود. کمبود رطوبت در هوا، رطوبت را از پوست بیرون می‌کشد.
محیط کار
شرایط کاری نیز می‌تواند در خشکی دست نقش داشته باشد. افرادی که مشاغل آن‌ها نیازمند شستشوی مکرر دست است، مانند پرستاران، پزشکان یا معلمان، بیشتر در معرض خشکی دست قرار دارند. کارگران کارخانه یا آرایشگران نیز ممکن است به طور معمول در معرض مواد شیمیایی یا سایر مواد تحریک‌کننده خشن قرار گیرند. این عوامل می‌توانند باعث خشکی دست شوند.
بیماری‌های زمینه‌ای:
برخی از بیماری‌ها نیز می‌توانند باعث خشکی دست یا افزایش احتمال ابتلا به آن شوند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به بیماری‌های خود ایمنی مانند دیابت یا لوپوس ممکن است گردش خون ضعیف‌تری در دست‌ها داشته باشند. این امر باعث می‌شود دست‌های آن‌ها به راحتی تحریک شوند. اگزما و پسوریازیس، دو بیماری که باعث التهاب پوست می‌شوند، همچنین می‌توانند باعث خشکی دست، پوسته پوسته شدن و ترک خوردن پوست شوند.
چگونه خشکی دست را درمان کنیم؟
اگر خشکی دست شما ناشی از شرایط کاری است، سعی کنید یک بطری کوچک لوسیون همراه خود داشته باشید تا در طول روز بتوانید از آن استفاده کنید. به دنبال مرطوب‌کننده‌هایی حاوی مواد زیر باشید:
- گلیسیرین
- روغن جوجوبا
- کره شی
- آلوئه ورا
اگر در محل کاری مشغول هستید که شستن مکرر دست‌ها الزامی است، مانند بیمارستان یا رستوران، با مدیر خود در مورد نصب پمپ‌های لوسیون روی دیوار صحبت کنید. در صورت وجود، حتما از آن‌ها استفاده کنید.
همچنین باید از گرمای مفرط، مانند خشک‌کننده‌های دست، خودداری کنید. گرما نیز مانند سرما می‌تواند پوست را بیشتر خشک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر خشکی دست شما ناشی از اگزما یا بیماری دیگری پوستی باشد، ممکن است دچار عوارضی مانند عفونت یا بدشکلی ناخن‌ها شوید.
برخی علائم می‌توانند نشان‌دهنده‌ی یک مشکل جدی باشند. این علائم عبارتند از:
- تغییر رنگ پوست
- خونریزی
- قرمزی شدید
- ترشح از نواحی باز پوست
- تورم
اگر خشکی دست شما با درمان‌های خانگی بهبود نمی‌یابد یا هر یک از علائم فوق را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
در اغلب موارد، خشکی دست بخشی از زندگی روزمره است. این مشکل معمولا به راحتی با استفاده از مرطوب‌کننده قابل درمان است. اگر خشکی دست شما با درمان‌های خانگی برطرف نمی‌شود یا علائم دیگری مانند خونریزی یا عفونت دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
