درمان سیاتیک به روشهای جراحی و غیرجراحی تقسیم میشود. به طور معمول، ابتدا روشهای غیرجراحی امتحان میشوند. عمل سیاتیک زمانی توصیه میشود که علت زمینهای شدید باشد و یا علائم پیش رونده مانند ضعف پا رخ دهد.
به طور کلی برای جلوگیری از پیشرفت علائم، درمان زودهنگام سیاتیک توصیه میشود.
۱. روشهای غیرجراحی برای درمان سیاتیک
اولین تمهیدات برای درمان سیاتیک معمولاً ترکیبی از فیزیوتراپی، داروها، تزریقات درمانی و روشهای جایگزین است.
سیاتیک حاد معمولاً با ۴ تا ۶ هفته درمان غیر جراحی بهبود مییابد. برای سیاتیک مزمن که درد بیش از ۸ هفته طول میکشد زمان درمان ممکن است طولانیتر شود.
۲. فیزیوتراپی برای سیاتیک
فیزیوتراپی ترکیبی از تقویت، کشش و تمرینات هوازی را در بر میگیرد و جزء برنامه اصلی در برنامه درمانی سیاتیک است. در این نوع روش درمانی ممکن است تمرینات ورزشی به برنامه فیزیوتراپی اضافه شود.
اهداف فیزیوتراپی و تمرینات برای سیاتیک عبارتند از:
- تقویت ستون فقرات و عضلات پایین کمر، شکم، باسن و لگن
- افزایش قدرت مرکزی بدن
- کشش عضلات سفت و غیرقابل انعطاف، مانند همسترینگ
- بهبود جریان مایعات و مواد مغذی در بدن با تمرینات هوازی سبک مانند پیادهروی، شنا یا آب درمانی
در حالی که ممکن است کمی استراحت یا تغییر فعالیت در طول برنامه فیزیوتراپی ضروری باشد، مهم است تا حد امکان فعالیت خود را حفظ کنید و از دورههای طولانی بیتحرکی یا استراحت در بستر اجتناب کنید.
برخی از تمرینات برای درمان سیاتیک ممکن است برای علت زمینهای خاص باشند. متخصصین طب فیزیکی، فیزیوتراپیستها، متخصصین کایروپراکتیک یا مربیان ورزشی دارای صلاحیت میتوانند با کمک تمرین و فیزیوتراپی، برنامه درمانی مؤثری برای تسکین درد سیاتیک تدوین کنند.
۳. داروهای سیاتیک
برای تسکین درد سیاتیک ممکن است از داروهای تجویزی و بدون نسخه (OTC) استفاده شود. چند نمونه از داروهای مورد استفاده برای درمان درد سیاتیک عبارتند از:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
- کورتن خوراکی مانند پردنیزون
- داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند آمیتری پتیلین
- مسکن های اپیوئیدی (Opioid) مانند ترامادول یا اکسی کدون
این داروها معمولاً برای تسکین درد و تسهیل حضور بیمار در جلسات درمانی فیزیوتراپی استفاده میشوند.
داروهایی مانند مسکنهای اپیوئیدی (Opioid) برای اینکه باعث اعتیاد نشوند برای مدت کوتاهی تجویز می شوند تا از اعتیاد جلوگیری شود.
۴. درمان سیاتیک با کایروپراکتیک
درمان کایروپراکتیک که توسط متخصص کایروپراکتیک انجام میشود، شامل منیپولیشن برای بهبود وضعیت ستون فقرات است. این تکنیک میتواند به درمان مشکلات زمینهای درد عصب سیاتیک، مانند بیرونزدگی دیسک یا تنگی کانال نخاعی، کمک کند. منیپولیشن همچنین میتواند شرایط را برای روند بهبود فراهم کند.
۵. ماساژ درمانی برای درد سیاتیک
انواع خاصی از ماساژ درمانی، مانند ماساژ بافت عمیق، میتوانند برای تسکین درد سیاتیک مفید باشند.
فواید ماساژ درمانی عبارتند از:
- بهبود گردش خون که به نوبهی خود منجر به پاسخ بهتر بدن برای بهبود میشود.
- شل کردن عضلات سفت که ممکن است به درد سیاتیک دامن بزنند.
- آزادسازی اندورفین، هورمونهایی در بدن که به عنوان مسکنهای طبیعی عمل میکنند.
6. تزریق آمپول برای سیاتیک
تزریق آمپول برای سیاتیک ممکن است به درمان درد ناشی از شرایطی که بر عصب سیاتیک تأثیر می گذارد کمک کند.
هدف از این تزریقات کاهش درد تا حدی است که بیمار بتواند به طور کامل در برنامه فیزیوتراپی شرکت کند و از مزایای آن بهرهمند شود. تزریقات همچنین در تشخیص منبع درد نقش دارند و ممکن است برای شناسایی عصب های آسیب دیده استفاده شوند.
انواع رایج تزریقات برای تسکین درد سیاتیک عبارتند از:
۱. آمپول اپیدورال استروئید
آمپول اپیدورال استروئید به کاهش درد سیاتیک (ناشی از شرایطی مانند تنگی کانال نخاعی، بیرون زدگی دیسک یا بیماری دژنراتیو دیسک) کمک میکند.
استروئیدهای تزریق شده در فضای اپیدورال با پخش شدن در انتهای عصب و سایر بافتها، التهاب را در کل ساختارهای انتقال دهنده درد از بین میبرند.
۲. بلوک ریشههای عصبی برای سیاتیک
این نوع تزریق در نزدیکی عصب نخاعی، در محلی که از سوراخ بین مهرهای خارج میشود، انجام میگیرد. دارو تزریق شده باعث کاهش التهاب و بیحس شدن درد انتقالی توسط عصب میشود.
بلوک ریشههای عصبی ممکن است برای کنترل درد سیاتیک بر روی یک یا چند ریشه عصبی از L4 تا S3 انجام شود.
باید توجه داشت که نتایج تزریقات درمانی برای افراد مختلف بسیار متفاوت است. برخی افراد ممکن است تسکین درد فوری و طولانی مدت را تجربه کنند، برخی دیگر ممکن است فقط برای چند هفته یا ماه احساس بهبودی داشته باشند و برخی دیگر ممکن است اصلاً احساس بهبودی نداشته باشند.
جمع بندی
فهرست فوق از درمانهای احتمالی به هیچ وجه جامع نیست. برای هر کسی که درد سیاتیک را تجربه میکند، توصیه میشود برای درمان با یک پزشک متخصص مشورت کند.
به طور کلی، اگر روش های غیرجراحی پس از 6 تا 8 هفته درمان نتوانند درد را کاهش دهند یا نقصهای عصبی (مانند ضعف پا) افزایش یابد، ممکن است پزشک تشخیص دهد که به روشهای جراحی روی آورده شود.