در این متن به بررسی درمانهای گیاهی کهن، به ویژه طب سنتی چین، برای کهیر پرداخته میشود. با وجود سابقه طولانی مصرف گیاهان دارویی، شواهد علمی کافی برای تأثیرگذاری آنها بر کهیر وجود ندارد.
از هزاران سال پیش، از گیاهان و عصارههای طبیعی برای درمان بیماریها استفاده میشده است. امروزه داروهای شیمیایی و پمادها جایگزین بسیاری از این درمانها شدهاند، اما هنوز هم برخی افراد از گیاهان دارویی برای درمان بیماریهای مختلف، از جمله کهیر، استفاده میکنند.
این مقاله به بررسی گیاهانی که ممکن است به بهبود کهیر کمک کنند، سایر گزینههای درمانی طبیعی و موارد دیگر میپردازد.
طب سنتی چینی برای درمان کهیر
برخی از گیاهان دارویی ممکن است به درمان کهیر کمک کنند. با این حال، برخی از آزمایشات و مطالعات علمی بر روی اثرات درمانهای گیاهی بر روی حیوانات متمرکز شدهاند، بنابراین تحقیقات بیشتری در مورد درمانهای خاص در انسان ضروری است.
شیائو فنگ سان
مطالعهای در سال ۲۰۱۳ روی افرادی در تایوان که طب سنتی چین (TCM) را برای درمان كهیر دریافت کرده بودند، نشان داد که ۴۸.۸۴ درصد از افراد فرمول گیاهی شیائو فنگ سان را دریافت کردهاند.
شیائو فنگ سان ترکیبی از گیاهان مختلف است. این گیاهان میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- جینسنگ زنانه (Angelicae sinensis)
- گل انگشتانه چینی (Rehmannia glutinosa Liboschitz)
- ریشه ساپونشکوفیا (Saposhinkoviae radix)
- ساقه زیره زمینی آنا مارنا (Anemarrhena rhizome)
- سوفورا فلاوسنس (Sophora favescens)
- کنجد (Sesamum indicum)
- نعناع ژاپنی (Schizonepeta tenuifolia)
- ساقه زیره زمینی آتراكتیلوس (Atractylodes rhizome)
- علف گاو زبان بزرگ (Arctium lappa)
- گچ (Gypsum fibrosum)
- شیرین بیان چینی (Glycyrrhiza uralensis)
- سین (Cryptotympana atrata Fabricius)
- چای ترش (Akebia quinata Decne)
مطالعهای دیگر در سال ۲۰۱۸ بیان میکند که پودر شیائو فنگ سان حاوی خواص ضد التهابی و ضد حساسیت است که میتواند به کاهش علائم پوستی مانند خارش و ترشح کمک کند.
۱. زیره کوهی چینی
زیره کوهی چینی یا Dictamus dasycarpus گیاهی گلدار است که برخی افراد از آن برای درمان کهیر استفاده میکنند. مطالعهای در سال ۲۰۲۱ روی ترکیبات شیمیایی این گیاه نشان داد که حاوی مواد ضد التهاب، آنتیاکسیدان و ضد حساسیت است.
مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۳ روی موشها نشان داد که پوست ریشه این گیاه میتواند به بهبود بیماریهای حساسیتی پوستی کمک کند. محققان بر این باورند که این گیاه میتواند در کنترل واکنشهای التهابی مرتبط با حساسیت موثر باشد.
نتایج آزمایشی مشابهی هم در سال ۲۰۱۷ روی موشهای مبتلا به درماتیت تماسی (التهاب پوستی ناشی از تماس) به دست آمد. این آزمایش نشان داد که زیره کوهی چینی میتواند به درمان بیماریهای التهابی پوست (که میتوانند منجر به کهیر شوند) کمک کند.
۲. ریشه شیرین بیان
برخی افراد از ریشه شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra یا Glycyrrhiza uralensis) به عنوان طعمدهنده در غذا و نوشیدنی یا به صورت مکمل غذایی استفاده میکنند. همچنین مصرف آن در طب سنتی چین و سایر طبهای سنتی رواج دارد.
مروری در سال ۲۰۲۰ روی مطالعات ریشه شیرین بیان نشان داد که ماده فعال گلیسیریزا (Glycyrrhiza spp) موجود در آن، دارای خواص آنتیاکسیدان، ضد التهاب و التیامبخشی است که میتواند برای بسیاری از مشکلات التهابی پوست مفید باشد.
تحقیقات بالینی در انسان و حیوان نشان داده است که ترکیبات فعال ریشه شیرین بیان میتوانند آن را به گزینهای موثر و ایمن برای درمان التهابات پوستی تبدیل کنند.
3. نعناع ژاپنی و خولنجان تند برگ
پزشکان طب سنتی چین و سایر طبهای سنتی از دو گیاه نعناع ژاپنی (Schizonepeta tenuifolia Briquet) و خولنجان تند برگ (Alpinia oxyphylla Miquel) برای درمان بیماریهای مختلف، به خصوص مشکلات پوستی، استفاده میکنند.
مطالعهای در سال ۲۰۲۰ روی موشها نشان داد که استفاده موضعی ترکیبی از این دو گیاه دارویی به بهبود علائم درماتیت آتوپیک (نوعی اگزما) کمک میکند. همچنین مصرف خوراکی نعناع ژاپنی و خولنجان تند برگ، در کنترل واکنشهای التهابی در موشها موثر بوده است.
با این حال، برای بررسی کامل ایمنی و اثربخشی مصرف داخلی یا خارجی این ترکیب گیاهی، مطالعات بیشتری روی انسان ضروری است.
درمانهای خانگی برای کهیر
در بسیاری از موارد، راهکارهای خانگی به شما در رفع خارش کمک میکنند. در اینجا چند روش برای تسکین خارش پوست آورده شده است:
- از کمپرس سرد استفاده کنید: قرار دادن چیزی خنک روی پوست شما میتواند به کاهش سوزش و تورم کمک کند. برای این کار، یک کیسه سبزیجات یخزده بردارید یا یک حوله دور مقداری یخ بپیچید و به مدت ۱۰ دقیقه روی ناحیه آسیبدیده قرار دهید. در طول روز بر حسب نیاز این کار را تکرار کنید.
- حمام با محلول ضد خارش: میتوانید چند محصول را به حمام خود اضافه کنید تا خارش را تسکین دهد. این موارد شامل بلغور جو دوسر کلوئیدی یا یک یا دو مشت جوش شیرین میشود.
- از محصولاتی که باعث تحریک پوست میشوند خودداری کنید: برخی صابونها ممکن است پوست شما را خشک کنند و در صورت ابتلا به کهیر، خارش بیشتری ایجاد کنند. حتما از صابون ملایمی استفاده کنید که برای پوستهای حساس تولید شده است. این صابونها معمولا بدون عطر و مواد شیمیایی تحریک کننده هستند.
- همچنین باید از مرطوب کنندهها یا لوسیونهای تحریک کننده خودداری کنید. در صورت تردید، فرمولی را انتخاب کنید که مخصوص پوستهای حساس باشد. استفاده از مرطوب کننده درست بعد از حمام نیز ممکن است به تسکین خارش کمک کند.
- خنک نگه داشتن: گرما میتواند خارش را بدتر کند. لباسهای سبک بپوشید و دمای خانه خود را خنک و راحت نگه دارید. از نشستن مستقیم زیر نور خورشید خودداری کنید.
سایر روشهای طبیعی برای درمان کهیر
راهکارهای طبیعی برای رفع خارش (توجه: این راهکارها تاییدیه سازمان غذا و دارو را ندارند، پس با احتیاط استفاده شوند)
عصاره فندق افسونگر (Witch Hazel)
تاننهای طبیعی موجود در عصارهی فندق افسونگر میتوانند به کاهش سوزش کمک کنند. اما این عصاره ممکن است باعث درماتیت تماسی شود. پیش از استفادهی گسترده، آن را روی پوست ناحیهی کوچکی تست کنید. میتوانید عصاره فندق افسونگر را چند بار در روز به شکل ماسک روی پوستتان قرار دهید و پس از ۲۰ دقیقه، آن را بشویید.
آلوئه ورا
آلوئه ورا یک ضد التهاب طبیعی است. طبق گفتهی مرکز ملی سلامت تکمیلی و یکپارچه [منبع معتبر]، استفاده از آن روی پوست میتواند به افراد مبتلا به آکنه، تبخال، پسوریازیس و دیگر مشکلات پوستی کمک کند.
آلوئه ورا معمولا به خوبی تحمل میشود. با این حال، مانند هر محصول جدیدی، پیش از استفادهی گسترده، به خصوص اگر پوست حساسی دارید، تست روی ناحیهای کوچک از پوست ضروری است.
برخی محصولات آلوئه ورا ممکن است حاوی عطر یا مواد شیمیایی افزودنی باشند، پس حتما برچسب محصول را بخوانید. میتوانید در صورت نیاز، احتمالا چند بار در روز، آلوئه ورای موضعی را روی کهیر خود بمالید. حتما دستورالعملهای روی بسته را دنبال کنید.
درمانهای پزشکی کهیر
در کنار روشهای طبیعی، درمانهای پزشکی متعددی نیز برای کهیر وجود دارد. این درمانها معمولا شامل داروهای موضعی، خوراکی و تزریقی میشوند، از جمله:
- دیفنهیدرامین موضعی یا خوراکی (مانند برند بنادریل): برای کاهش خارش
- آنتیهیستامینها: برای کنترل خارش
- قرصهای استروئیدی (کورتیکواستروئید): مانند پردنیزون، برای کاهش التهاب
- لوسیون کالامین: برای تسکین خارش
- نوردرمانی: در موارد خاص
- تزریق اومالیزوماب: برای درمان کهیر مزمن