فرقی نمی‌کند پوست شما از چه نوعی باشد، داشتن یک روتین روزانه مراقبت از پوست می‌تواند به حفظ سلامت کلی پوست شما و بهبود مشکلات خاصی مانند آکنه، جای زخم و لکه‌های تیره کمک کند.
احتمالاً فکر می‌کنید پوست شما چرب، خشک یا حساس است، اما آیا واقعاً نوع پوست خود را می‌شناسید؟ دانستن نوع واقعی پوست می‌تواند به شما در انتخاب محصولات مناسب در بخش لوازم آرایش کمک کند. در واقع، استفاده از محصولات اشتباه – یا حتی ترفندهای محبوب اینترنت – برای نوع پوست شما می‌تواند باعث بدتر شدن آکنه، خشکی یا سایر مشکلات پوستی شود.
در ادامه این مطلب می‌خوانید:
چگونه روتین مراقبت از پوست خود را بسازید
چگونه با مشکلات خاص پوستی مانند آکنه یا جای زخم مقابله کنید
کدام ترفندهای خانگی مراقبت از پوست برای پوست شما مضر هستند، حتی اگر به نظر کارساز باشند
ساختن یک روتین روزانه مراقبت از پوست
یک روتین روزانه مراقبت از پوست دارای چهار مرحله اصلی است که می‌توانید یک بار صبح و یک بار قبل از خواب انجام دهید.
پاکسازی: پاک‌کننده‌ای را انتخاب کنید که بعد از شستشو باعث کشیدگی پوست شما نشود. صورت خود را بیش از دو بار در روز یا فقط یک بار در صورت داشتن پوست خشک و عدم استفاده از آرایش تمیز کنید. از شستن بیش از حد برای رسیدن به احساس تمیزی کامل خودداری کنید، زیرا این به معنای از بین رفتن چربی‌های طبیعی پوست شما است.
سرم‌ها: استفاده از سرم‌هایی با ویتامین C یا فاکتورهای رشد یا پپتید در صبح و زیر کرم ضد آفتاب توصیه می‌شود. در شب، رتینول یا رتینوئیدهای تجویزی بهترین عملکرد را دارند.
مرطوب کننده: حتی پوست‌های چرب هم به مرطوب‌کننده نیاز دارند، اما از نوع سبک، بر پایه ژل و غیر جوش‌زا استفاده کنید. پوست‌های خشک ممکن است از مرطوب‌کننده‌های بیشتری بر پایه کرم بهره‌مند شوند. اکثر برندها نوع مرطوب‌کننده (ژل یا کرم) را روی محصول خود درج می‌کنند.
ضد آفتاب: حداقل 15 دقیقه قبل از بیرون رفتن از منزل از کرم ضد آفتاب با حداقل SPF 30 استفاده کنید، زیرا فعال شدن کرم ضد آفتاب کمی طول می‌کشد. در واقع، پوست‌های تیره‌تر به دلیل اینکه هایپرپیگمنتیشن در آنها سخت‌تر درمان می‌شود، به محافظت بیشتری در برابر آفتاب نیاز دارند.
محصولاتی را انتخاب کنید که متناسب با نوع پوست و حساسیت شما باشند و به یاد داشته باشید که برچسب‌ها را بخوانید. برخی از محصولات مانند رتینول یا رتینوئیدهای تجویزی فقط باید در شب استفاده شوند.
روتین مراقبتی برای همه انواع پوست
آبرسانی: نوشیدن آب کافی برای حفظ سلامت پوست ضروری است.
تعویض روبالشی: روبالشی خود را حداقل هفته‌ای یکبار عوض کنید تا از تجمع آلودگی و چربی روی پوستتان جلوگیری شود.
تمیز یا پوشاندن مو قبل از خواب: موهایتان را قبل از خواب بشویید یا ببندید تا آلودگی و چربی مو به پوست صورتتان منتقل نشود.
استفاده روزانه از ضد آفتاب: هر روز از کرم ضد آفتاب با حداقل SPF 30 استفاده کنید و 15 دقیقه قبل از بیرون رفتن آن را به پوست بزنید.
بهتر است ابتدا یک روتین ساده و ابتدایی را برای مراقبت از پوست خود در نظر بگیرید تا ببینید پوستتان چگونه واکنش نشان می‌دهد. بعد از اینکه به این روتین عادت کردید، می‌توانید برای بهبود سلامت پوستتان از محصولات بیشتری مانند اسکراب، ماسک و درمان‌های موضعی استفاده کنید.
مراقب باشید! به خصوص اگر پوست حساسی دارید، حتما قبل از استفاده از هر محصول جدید، تست حساسیت انجام دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا از بروز حساسیت‌های احتمالی جلوگیری کنید.
مقدار کمی از محصول را روی ناحیه‌ای از پوست که کمتر دیده می‌شود، مانند قسمت داخلی مچ دست یا بازوی داخلی خود بمالید.
48 ساعت صبر کنید تا ببینید آیا واکنشی روی پوستتان ایجاد شده است.
بعد از گذشت 96 ساعت از زمان استفاده مجددا ناحیه تست را چک کنید تا مطمئن شوید حساسیتی با تاخیر ایجاد نشده باشد.
علائم احتمالی حساسیت شامل قرمزی، سوزش، جوش‌های کوچک و خارش است. اگر هرکدام از این علائم را مشاهده کردید، ناحیه تست را با آب و پاک‌کننده ملایم بشویید. سپس محصول را برگردانید و از محصول دیگری که مناسب نوع پوست شما است استفاده کنید.
ترفندهای خانگی که باید از آنها اجتناب کنید
شاید بارها شنیده‌اید که افراد با استفاده از ترفندهای خانگی مانند آبلیمو و خمیر دندان برای درمان مشکلات پوستی مثل جوش و لکه‌های تیره نتایج فوق‌العاده‌ای گرفته‌اند. حتی بازیگر برنده‌ی جایزه اِما استون ادعا می‌کند راز داشتن پوستی زیبا، جوش شیرین است.
اما حقیقت این است که این ترفندهای خانگی به دلیل اینکه می‌توانند به سد دفاعی پوست شما آسیب بزنند، در درازمدت بیشتر از اینکه مفید باشند، مضر هستند.
از این ترفندهای خانگی دوری کنید
آبلیمو: آبلیمو حاوی اسید سیتریک است، اما میزان اسیدی آن بسیار بالا است و می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های تیره بعد از قرار گرفتن در معرض نور خورشید شود. همچنین آبلیمو پوست شما را خشک و ملتهب می‌کند.
جوش شیرین: جوش شیرین با دارا بودن سطح pH بین ۸ تا ۹ باعث ایجاد استرس برای پوست شما شده و به میزان قابل توجهی رطوبت پوست را کاهش می‌دهد و منجر به خشکی پوست می‌شود.
سیر: استفاده از سیر خام می‌تواند باعث ایجاد حساسیت پوستی، اگزما، التهاب پوستی و تاول‌های آبکی شود.<
خمیر دندان: مواد تشکیل دهنده‌ی خمیر دندان ممکن است باکتری‌ها را از بین ببرند و چربی پوست را جذب کنند، اما در عین حال می‌توانند باعث خشکی و یا تحریک پوست شوند.
شکر: شکر به عنوان یک exfoliant (لایه‌بردار) برای پوست صورت بسیار زبر و خشن است.
ویتامین E: استفاده موضعی از ویتامین E می‌تواند باعث تحریک پوست شما شود و هیچگونه اثر ثابت‌شده‌ای در بهبود ظاهر جای زخم ندارد.
برخی از این مواد کاملا طبیعی و به صرفه هستند، اما آنها برای پوست شما ساخته نشده‌اند.
حتی اگر عوارض جانبی این مواد را به سرعت احساس نکنید، می‌توانند باعث آسیب دیررس یا بلندمدت به پوست شوند. بهترین کار این است که از محصولاتی استفاده کنید که به طور خاص برای پوست صورت فرموله شده‌اند. قبل از اینکه هرگونه ترفند خانگی را روی پوست خود امتحان کنید، با پزشک یا متخصص پوست خود صحبت کنید.
درمان مشکلات پوستی
در مراقبت از پوست، به یک قانون مهم به شدت پایبند باشید: هرگز جوش‌های خود را دستکاری نکنید!
دستکاری جوش، سرسیاه، زخم یا سایر مشکلات پوستی می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های باز یا لکه‌های تیره روی پوست شود که به آن «هایپرپیگمنتیشن» می‌گویند. زخم‌های باز می‌توانند منجر به عفونت، آکنه بیشتر یا جای زخم شوند. هرچه زخم عمیق‌تر باشد، احتمال اینکه پوست شما دچار جای زخم شود بیشتر است.
در اینجا چند روش علمی برای درمان نواحی مشکل‌دار پوست آورده شده است:
۱. آکنه
درمان آکنه به میزان عمق و شدت آن بستگی دارد. مراقبت کلی از پوست مهمترین قدم در درمان آکنه است، اما برای آکنه خفیف می‌توانید از محصولات بدون نیاز به نسخه پزشک استفاده کنید، مانند:
اسید سالیسیلیک
بنزوئیل پراکسید
آلفا هیدروکسی اسیدها
آداپالن
روغن درخت چای
از آنجایی که این محصولات می‌توانند باعث حساسیت بیشتر پوست شوند، همیشه بعد از استفاده از آنها در صبح، از ضد آفتاب استفاده کنید.
برای جوش‌های ملتهب و منفرد، می‌توانید از پچ‌های آکنه نیز استفاده کنید. این پچ‌ها، لکه‌های شفاف و ضخیمی هستند که به عنوان درمان موضعی عمل می‌کنند و به بهبود جوش و جلوگیری از عفونت کمک می‌کنند.
شبیه به پدهای تاول، پچ‌های آکنه نیز مایع جوش را خارج می‌کنند، گاهی اوقات حتی در یک‌روز. بهتر است از این پچ‌ها قبل از خواب استفاده کنید، زیرا آرایش نمی‌تواند آنها را بپوشاند.
۲. رشته‌های چربی (Sebaceous Filaments)
رشته‌های چربی (Sebaceous Filaments) لوله‌های ریز و استوانه‌ای شکل داخل منافذ پوست شما هستند که به رنگ زرد مایل به سفید دیده می‌شوند. این رشته‌ها اغلب با جوش های سرسیاه اشتباه گرفته می‌شوند، اما جوش سرسیاه در واقع نوعی آکنه است که اکسید شده است.
رشته‌های چربی می‌توانند باعث شوند منافذ شما بزرگتر به نظر برسند و ممکن است وسوسه شوید که با فشار دادن پوست یا استفاده از نوارهای پاک کننده منافذ، آنها را از بین ببرید. اما این روش‌ها به خصوص اگر به درستی انجام نشوند ممکن است عوارض جانبی بیشتری نسبت به فواید آنها برای پوست شما داشته باشند.
با گذشت زمان، این روش‌ها همچنین می‌توانند باعث موارد زیر شوند:
تحریک پوست
باز شدن منافذ و عفونت
خشکی
قرمزی
پوست‌ریزی
استفاده موضعی از محصولاتی حاوی رتینول یا رتینوئید می‌تواند به پاکسازی منافذ کمک کند.
روش دیگری برای از بین بردن رشته‌های چربی، استفاده از ابزار مخصوص استخراج است. این ابزار یک وسیله فلزی کوچک با یک دایره ریز در انتها است.
ایمن‌ترین روش این است که برای خارج کردن این رشته‌ها از یک متخصص زیبایی یا متخصص پوست کمک بگیرید، اما اگر احساس راحتی می‌کنید، می‌توانید این کار را در خانه امتحان کنید:
با یک ابزار تمیز شروع کنید.
به آرامی دایره را دور برآمدگی فشار دهید تا ببینید آیا رشته چربی بیرون می‌آید. مراقب باشید، زیرا فشار بیش از حد می‌تواند باعث کبودی و جای زخم شود.
بعد از خارج کردن، ناحیه را با مرطوب‌کننده درمان کنید.
برای جلوگیری از عفونت، همیشه قبل و بعد از استفاده، ابزار خود را با الکل ضدعفونی کنید.
همچنین ممکن است با استفاده از بنزوئیل پراکسید بعد از شستشو و قبل از استخراج، نتایج بهتری بگیرید.
۳. جای جوش، لکه‌های تیره و جای زخم
بهبودی و محو شدن لکه‌ها، جای جوش و جای زخم می‌تواند از چند هفته تا شش ماه، یا در برخی موارد بیش از یک سال طول بکشد. درمان‌های فوری برای جای جوش و لکه‌ها شامل استفاده از آرایش و ضد آفتاب برای جلوگیری از آسیب بیشتر نور خورشید و هایپرپیگمنتیشن (لکه‌های تیره ناشی از آفتاب) است.
مواد دیگری که به محو شدن جای زخم کمک می‌کنند عبارتند از:
سیلیکون: مطالعات نشان داده‌اند که سیلیکون موضعی می‌تواند ضخامت، رنگ و بافت جای زخم را بهبود بخشد. شما می‌توانید ژل سیلیکون را به مدت هشت تا ۲۴ ساعت در روز استفاده کنید. به دنبال محصولاتی باشید که حاوی دی اکسید سیلیکون هستند.
عسل: تحقیقات اولیه نشان داده‌اند که عسل می‌تواند زخم و جای زخم را بهبود بخشد. اگر به دنبال درمان خانگی هستید، ممکن است بخواهید از عسل استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که به عسل طبی نیاز دارید، نه عسلی که در فروشگاه مواد غذایی پیدا می‌شود.
ویتامین C: ویتامین C زمانی که در آب حل شود و در معرض اکسیژن و نور قرار گیرد به سرعت تجزیه می‌شود. به همین دلیل است که یک محصول حاوی ویتامین C خوب معمولا در بطری شیشه‌ای قهوه‌ای رنگ قرار دارد. ویتامین C زمانی که با سایر مواد روشن کننده مانند سویا و شیرین بیان ترکیب شود، بهتر عمل می‌کند.
نیاسینامید: مطالعات نشان داده‌اند که نیاسینامید می‌تواند به کاهش لکه‌ها و جای جوش، به ویژه ناشی از آکنه کمک کند. استفاده موضعی از دو تا پنج درصد نیاسینامید برای افرادی با رنگ پوست روشن‌تر، از جمله افراد با نژاد آسیای شرقی، موثر است.
رتینوئیک اسید: یک مطالعه نشان داد که جای جوش در ۹۱.۴ درصد از افرادی که ترکیبی از رتینوئیک اسید و اسید گلیکولیک استفاده کردند، بهبود یافت.
به دنبال محصولاتی با این مواد باشید و آنها را بعد از شستن صورت به روتین مراقبت از پوست خود اضافه کنید. فراموش نکنید که برای جلوگیری از آسیب نور خورشید و هایپرپیگمنتیشن، همیشه بعد از استفاده از این محصولات از ضد آفتاب استفاده کنید.
تشخیص نوع پوست در خانه
می‌توانید با یک تست فیزیکی نوع پوست خود را بررسی کنید. این تست خانگی میزان ترشح چربی پوست شما را اندازه‌گیری می‌کند. سبوم (Sebum) یک ماده مومی و چرب است که از منافذ پوست شما ترشح می‌شود. میزان ترشح سبوم در پوست شما می‌تواند تعیین کند که پوستتان:
خشک
چرب
معمولی
مختلط
است.
دقیق‌ترین راه برای تشخیص نوع پوست، اندازه‌گیری میزان ترشح چربی روی پوست تمیز است. این مراحل را دنبال کنید:
صورت خود را بشویید و با ضربات آرام، آن را خشک کنید. ۳۰ دقیقه صبر کنید.
به آرامی کاغذ یا دستمال مخصوص جذب چربی را روی صورت خود فشار دهید. کاغذ را روی قسمت‌های مختلف صورت خود مانند پیشانی و بینی، گونه‌ها و چانه فشار دهید.
کاغذ را مقابل نور بگیرید تا ببینید چقدر شفاف است.
نتایج تست
نوع پوست
نتیجه تست
خشک
بدون هیچ گونه شفافیتی، اما پوسته پوسته یا کشیده است.
چرب
کاملا چرب شده است.
مختلط
در قسمت‌های مختلف صورت میزان جذب چربی متفاوت است.
معمولی
نه خیلی چرب است و نه پوسته پوسته شدن دارد.
علاوه بر انواع پوست بالا، ممکن است پوست حساسی هم داشته باشید که بر اساس معیار میزان ترشح چربی طبقه‌بندی نمی‌شود. پوست حساس به موارد زیر بستگی دارد:
سرعت واکنش پوست شما به استفاده از محصولات مختلف
میزان محافظت پوست شما از خود
سهولت قرمز شدن پوست شما
احتمال حساسیت پوستی
چه زمانی باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنیم؟
اگر مشکلات پوستی شما با محصولات بدون نسخه برطرف نمی‌شوند، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. آکنه شدید، جای زخم یا سایر مشکلات پوستی ممکن است به درمان با تجویز پزشک، مانند آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، داروهای کنترل بارداری یا رتینوئیدهای موضعی تجویزی نیاز داشته باشند.
متخصص پوست شما ممکن است برای تخلیه کیست‌های عمیق یا جوش‌هایی که زیر پوست گیر کرده‌اند، عمل تخلیه انجام دهد.
فراموش نکنید که نوع پوست شما می‌تواند بر اثرگذاری محصولات بهداشتی تاثیر بگذارد. استفاده از محصول نامناسب، حتی اگر طبیعی باشد، می‌تواند باعث ایجاد جوش‌های جدید، بدتر شدن لکه‌ها یا قرمزی پوست شود.
بهتر است ابتدا نوع پوست خود را شناسایی کنید و بر اساس آن، روتین مراقبت از پوست خود را برنامه‌ریزی کنید. همچنین می‌توانید یادداشت‌هایی در مورد ترکیبات محصولات بهداشتی بردارید تا ببینید آیا مواد خاصی باعث واکنش‌های ناخواسته پوستی در شما می‌شوند.
